Archive for the ‘internet’ Category

Wjesołe prózdniny!

26. Juli 2019

Wobraz Piwarca – dowolnikarja při Baltiskim morju drje hižo cyle aktualny njeje, wšako wón dawno zaso na dźěło chodźi. Ale steji za zakładne alternatiwy 🙂 .20190715_140213 Na zasowidźenje w serbskim žiwjenju po prěnim požnjencu!

 

 

Wuznaće wjetšiny ludnosće k serbskej identiće regiona je fundament swětłownjow serbšćiny

26. April 2019

20190426_095806_resized

Jako župan hustodosć zajimawe dopisy – w socialnych syćach abo přez blogaj – dóstawaš. Na přikład z pjera nawjedowaceje sobudźěłaćerki měšćanskeje towaršnosće: Sym so wosebje serbskeje identity našeho regiona dla do domizny nawróćiła. Priwatnje tajke wuznaće k serbskej identiće regiona nastajnosći słyšiš, hač we wjesnych towarstwach kaž w Ćisku, w rozmołwje z multiplikatorami města Wojerec abo w přihotowanju wustupa na 29. Parcowskim zetkanju.

Smy wčera na klawsurje serbskeje přirady Wojerec w Jurja Brězanowym domje Krabatoweho młyna w Čornym Chołmcu wjele wo rěčnych rumach rěčeli, kaž je to bohudźak mjeztym wšudźe w Serbach z wašnjom. Při tym je cyle jasnje, zo njeńdźe wo funkcionalitu inteligency: Naši kurdojo ze Syriskeje su trojorěčni do Němskeje přišli a zdobom ani hač do dźesać ličić njemóžachu. A štó chce so słowjanskim rěčam bližić, móže hnydom pólsce, čěsce abo rusce wuknyć, serbšćina je jenož njetrjebawša wokołopuć. Serbšćina je rěč domizny, a to je najwažniši argument za přiswojenje našeje rěče.

Najebać to budźe to w formje nawuknjenja druheje maćeršćiny tež dołhodobnje poměrnje mały dźěl ludnosće činić. Přičiny su znate. Hdyž pak krajinu samozrozumliweje serbskeje regionalneje identity změjemy, budu rěčne rumy runja hnězdam resp. serbskim swětłownjam w njej zakótwjene. Tohodla smy aktiwny dźěl noweho hibanja za „bajkojte město za swójby w krajinje Krabata a Łužiskeje jězoriny“.

https://www.instagram.com/mein_hoyerswerda/?hl=de

My sej ničo wot tak mjenowaneje „wjetšinoweje towaršnosće“ nježadamy, kaž wčera prajach. My jako Serbja mamy najwjetši ideelny pokład regionalneje identity w rukach. A naš nadawk jako organizowane Serbstwo je, swojim sobuwobydlerjam regiona tón pokład darić. A jim šansu dać, nas tohorunja wobdarjeć. Ja sym přestał, za wužiwanje rumnosćow wotnajenske zrěčenje wobzamknyć. Doba handlowanja je nimo, zhromadnje wróćo ke korjenjam! Naš dar by njezapłaćujomny był, tohodla: Dajće sej zakuzłać wot Serbstwa! A dajće nas praktiski podźěl brać na nowym hesle „žiwjenje kaž w dowolu“ #lebenwieimurlaub .

Pjaty Handrij nětko tež w Narodnej bibliotece

29. April 2018

Wšitcy, kotřiž su sej pdf-dataju „Handrij_V“ składowali (zapłać Bóh za zajim), tule ničo noweho njezhonja. Štóž pak linki radšo ma, tu wotpowědny přistup do eksemplara w Němskej narodnej bibliotece namaka.

Handrij a Hanka w Hamburgu

Deutsche Nationalbibliothek:

https://d-nb.info/1156840392/34

małe woptawančko knihi:

Ze swojimi prěnimi w Hamburgu zasłuženymi sto eurami w zaku Handrij na zastanišću „St. Pauli“ ze slěborneho ćaha měšćanskeje linije U 3 wulěze. „U“ steji za prěni pismik podzemskeje železnicy němsce. Ale wulki dźěl tych U-čarow jězdźi horjeka, a tohodla jich syć Hamburgska hornja železnica rěka, jemu kolega powědaše.

Hanka ma wječor hišće seminar a Handrij tohodla tróšku chwile za dundanje. Wón wězo wě, zo su pódlanske dróhi tule zajimawše hač hłowne, tohodla ze swětosławneje Reeperbahny radšo do juha a do směra přistawa wotboči.

Po črjódce sej hrajkacych arabskich dźěći so jemu jaskrawje zdrasćena rjanolinka do puća stupi: Za sto euro změješ cyłu rjanu hodźinku ze mnu! – Handrij chcyjo nochcyjo stejo wostanje a dyrbi něšto wotmołwić, štož so jemu tež radźi: To pak je moja kompletna dźensniša mzda, štó móže telko za hodźinku zabawy płaćić? – Wón sej mysli, zo je wěcka z tym wotbyta, ale nětko so hakle započina: Pój, tebi to za sydomdźesat sčinju, lakowana rjanolinka bjez wahanja poskića.

Je mi žel, ale mam termin, jej Handrij łži, dokelž jemu ničo kmańše njezeschadźa. – Do profesionalnje wabjaceho holčeho wobliča so kusk mjerzanja měša: Pola twojeje mamy abo što? Sy ty šwulny abo što? – To sej dotal nichtó Cyžec Handrijej prajić zwěrił njeje. To je jemu pokiw, zo tu zwučene wašnje bjesady dodźeržeć njetrjebaš: A ty wěsće jenož z holcami darmotnje lěhaš, abo što? – Wona perpleksnje na njeho suta, a Handrij tutón wokomik wužiwa a so woměrje wotsala.

Ale wokoło róžka hižo zaso tajki žónski zadźěwk wosrjedź chódnika steji. Z nadutymaj nadromaj a, spodźiwnje dosć, cyle hłubokim hłosom. (…)

Dotalne wudaća Handrija:

4. Handrij w dojutrownej turbuleny

https://d-nb.info/1150468394/34

„Hanka, ta Sara z Budyšina nam afriskeho ćěkanca wjeze.“ „Aha, pon maš zawěsće hižo ideju, hdźe ma kadla w tutym domje kampěrować.“ „Hoj, hdyž budźe kofej hotowy.“ Při chěžinych durjach klinka. Młoda socialna dźěłaćerka w tróšku alternatiwnym outfiće steji tam z dołhim suchim kadlu w čornej kožanej jace, jeansach samsneje barby a z čerwjenym basecapom, kotrehož špodka je dozady wusměrjena, kaž je za młodźencow z tajkej špodkatej čapku z wašnjom. 

„Dobry dźeń, ja sym Handrij.“ Wón wjerchej ćěmnoty ruku tyka. Tón tróšku njewěsće hlada. „Nicht deutsch sprechen?“ – „Nur im Notfall. Pójtaj nutř. Chcemy najprjedy kofej pić.“ – „O.k., ich heiße Mohamed.“ – „To sej hižo myslach“, Handrij praji, mjeno kaž pola nas Jurij abo Handrij. Wšitcy so za blido sydaja. Handrij wšěm kofej naliwa. 

1.-3. Handrij a jeho rěčna rewolucija / Handrij mjez wjelkami / Handrij w hodownym chaosu

https://d-nb.info/1149195258/34

Farar: „Derje, myslu sej, zo smy so zrozumili. Staj zwólniwaj, swoje dźěći katolsce kubłać?“ (Hlada na Hanku.) 

Hanka (hlada na Handrija): „Swjaty Pawoł tola praji, zo je muž hłowa. Potajkim njech so nawoženja wupraji.“

Handrij: „Ja scyła hinak njemóžu hač katolsce, wšako ani wo Mohamadźe ani wo Lutheru zdaća nimam.“

3. Handrij w hodownym chaosu

https://d-nb.info/1148460594/34

„Ty tola wěš, zo so pola nas njekuri!“ mać jeho napomina. „Jowle so hižo jara kuri, hdyž so nětk dźělić dataj.“ „To njeje dźělenje, smy tola katolscy, mamoj so po kaznjach cyrkwje – porno tebi“, mać praji. Prjedy hač móžeše Handrij wotmołwić, nan na nju wujědźe: „Tej poslednjej słowje by sej zalutować móhła! Wón ma swoje žiwjenje kaž mój swoje.“ 

2. Handrij mjez wjelkami

https://d-nb.info/1144932513/34

Zatrabanske, to je wjelk! Handrij je hižo raz w Rěčicach był, před lětami je so dokładnje wobhonił – wjelk, dźiwje, njeskludźene zwěrjo, jeho fascinuje. Pjatnaće metrow wot njeho zdaleny steji dorosćeny wjelk a jemu při čilanju přihladuje. Pucher je prózdny a tuž ma Handrij ruce zaso swobodnej a z nimaj placa, tak wótře kaž móžno. Wjelk so njehiba. Handrij so stopnjuje: Z cyłeje šije rjeji: „Ćěr so, preč z tobu, nablaku!“ Ale wjelk drje serbsce njemóže a kaž přismoleny steji. Dalši pospyt: „Spadaj obesrańcu!“ Bohužel wjelk tež pólsce njerozumi a so ani milimeterčk njehiba.

1. Handrij a jeho rěčna rewolucija

https://d-nb.info/1144932289/34

Hanka ma akciju za wrótnu. Sedźi w swojim wuskim krótkim čornym šaće na čerwjenym konopeju, naliwa sej sekt, kiž je po bjesadźe z přećelkami zwostał, a čuje so kaž w filmje. Hłowu scomter dołhimi čornymi włosami dozady ćisnjenu a noze přez křiž hlada zasonjena na při blidku stejaceho šwižneho kadlu, kiž ju šibale-žedźiwje z wočomaj měri, a nimo njeho z woknom won do nocy.

K tomu so njedźelskej epizodźe Handrija tu w blogu přidružatej, kotrejž buštej lětsa w nalětniku wozjewjenej (ze zapodaćom titulow potajkim hnydom zaso namakaće):

STRAŠNE KUPANSKE CHOLOWY

Handrij kaž prašak na nju hlada: „Znajemoj so?“ – „Och, sy ty süß, ty tola z wěstosću zabył njeje, kak je z namaj we whirlpoolu było! Bohužel sy so bórze njejapcy zminył, bjeztoho zo telefoniskej čisle wuměnić móžachmoj. Ale to móžemy dźens nachwatać!“ Holca ze swojim kulojtym mjezwočom jemu dale a bliše přińdźe a cyle zbóžnje Handrijej do woči hlada. „O.k.“, wona po małkej přestawce pokročuje, „dźensa sy tróšku hinaši, ale to rozumju. Ty so kusk hańbuješ za to, štož smój we whirlpoolu činiłoj. Ale to njetrjebaš, běše smjerćrjenje.“

Čehodla Piwarc wo Piwarzu nětko njepiše a dokładny posudk Handrija pobrachuje

 Wobjed jich w hosćencu na třěše sejma wočakuje. Tak je so prajiło. We wosobnym restauranće pohosćenje pak tak dołho traje, zo Handrij prěnje piwko wupiwši dwě škleńcy na raz skaza, zo njeby čakacy zalačinił. „Tebje dla dyrbju so poprawom hańbować“, jemu Pětr do wucha šepta, ale skerje šibały, bjez poroka. Skónčnje wobjed přińdźe. Steak je tajki małki, zo sej Handrij mysli: To dyrbi předjědź być. Ale Pětr jeho powuči: „Tu chodźa ludźo, kotřiž ćělnje njedźěłaja, jim je to prawje tak.“

 

Lubosć w tutych sydom tekstach

Maš orientaciju na pućach Handrija? Poptom wěš, hač je tutu lubosćinsku scenu při sewjernym morju abo we Łužiskej jězorinje dožiwił:

Tón njemdry wukřik w sonje Handrija zaso zbudźi. Da swoje krótke jeansy na špundowanje padnyć, sam padnje na łožo a sej hnydom wusnje. Hdyž je wotućił, leža tež jeho spódnje cholowčki při łožu a Hancyne mjezwočo je bjezposrědnje před jeho wočomoj: „Što to dyrbi, knježe zaspanco, za čo z tobu w tutej spodźiwnej chaće přenocuju?“ Wonka wichor bjez přestawća howri. Wonaj so bjeze słowow namakataj a tworitaj katamaran na žołmach wótře šumjaceho morja, doniž na kupu zbóžnosće njedóńdźetaj.

Poćah k najlěpšemu přećelej

Štóž dokładnje čita, sobu dóstanje, zo je Handrijowy najlěpši přećel w prěnjej knize hišće serbski muž, ale wot druheje němski kadla. Wobchadźenje mjez twarskimaj dźěłaćerjomaj Handrijom a Ronnyjom je bjez tabuwow, kaž je mjez najlěpšimaj přećelomaj z wašnjom:

„Bin ich hier dein deutscher Sam?“, z Ronnyjoweho erta wujědźe, a k tomu: Samo sobotu mi druhdy samomu roboćić daš, hdyž so tebi radšo kumplej při swinjorězanju pomhać chce. A po swjatoku je ći žlokanje něhdźe druhdźe wažniše hač naš zhromadny projekt tu na statoku. – Handrij nožički a britwičku na kromu wumywadła kładźe a Ronnyjowemu rozhorjenemu wobliču w špihelu šibale praji: „Vergiss nicht, ich bin dein sorbischer Kanacke, der komische Bräuche hat.“ Na přikład zhromadnosć pěstować, Handrij wujasnjujo přispomni.

(Tuta scena rano w kupjele ze štwórteje knižki potom dale eskalěruje)

Dźěło

 Štož je dźensniši dźeń pozdatnje najwažniše w žiwjenju, dźěło, je w žiwjenju Handrija a Hanki wězo stajnje prezentne, ale jenož jako pozadk. Čehodla to tak je, čitar hižo w prěnim powědančku zhoni:

Što je wón na někajkim zdalenym twarnišću rył abo rumował, ju wulce njezajimuje. Wona ma w móšni jeho foto. Wón, cyle zbrunjeny wot pražaceho słónca, w krótkich jeansach na róštach, šibale dele na fotografa hlada. Wobraz wšo praji. So wě, zo ma tež wón ju na foće přeco při sebi, ale nic před laptopom sedźacu abo wosrjedź polcow połne knihow w bibliotece. Wobdźiwuje jeje mudrosć a to, štož wona z njej čini. Ale jeje dźěłowy biotop jemu jako fotomotiw powabny njeje. Tohodla wona na foće w jeho móšni bičwolejbul hraje.

 

Njedźelska epizoda z Handrijom: STRAŠNE KUPANSKE CHOLOWY

11. März 2018

Po retomasu smjerćchutnych přinoškow w blogu trjebamy nuznje zabawnu chwilku. Tohodla je blogowar z kašćikow cedlkow wo Handriju – kiž budźe znowa zaso knižnje tu něhdy po jutrach přitomny – jednu epizodu won wzał, kotraž njeje zastup do knižkow namakała. Ale za popołdniše njedźelske lěhanje na konopeju z likerom w jednej a mobilnym internetom w druhej ruce runje tak dosaha.

Jakub so kaž přeco komdźi. Handrij z wostudy hižo třeću cigaretku kuri, hdyž so stary kumpl ze swojim motorskim bliži. Před na kamjenju kokacym Handrijom wón stejo wostanje, „chwaleń Jězus Chryst!“, a jako přidatne postrowjenje tak na płun tłóči, zo motorske na wuši pohłušace wašnje zawuje. Zdobom so postrowjeny w ćmowomódrej mróčeli wotpłuna zhubi. Handrij tule wóń lubuje.

„Na wěki wěkow. Ey, Alter, njemóžeš jónu w žiwjenju dypkowny być“, so Handrij z posměwkom puzoli. „Wěš ty, pola nas na uniwersiće“, so Jakub započnje, ale Handrij jeho hnydom přetorhnje: „Njebych wědźał, zo sym twój profesor!“ – „Ně, ale wučer móžeš nětk hodwać, bratrě, jako twarski pomocnik snadź za předmjet ručne dźěło. W Sakskej wot najnowšeho kóždeho jako wučerja bjeru!“

„Přestań žwać a pój nutř!“ Handrij chětř stanywši kumpla namołwi. Tón žwjenkačk wuplunje a motorske zady awtow na kromu parkowanišća staji. Parkowanišćo je přepjelnjene, a nutřka je wšo z ludźimi połne. Wonaj posledni wěšak hrabnjetaj a so do jedneje swobodneje kabiny tłóčitaj.

Handrij a Jakub wot daloka nimale kaž dwójnikaj wupadataj, štož je jimaj tehdom w zhromadnym času na kopanišću hustodosć pomhało: Hrajerjo přećiwneho mustwa běchu iritowani najprjedy njewědźo, koho runje před sobu maja. So wě, hdyž dokładnje hladaš, widźiš na Handriju wšudźe por wjac kosmow hač pola Jakuba, a jeho nós je wjetši. Zo wón wot zašłeje młodosće sem bjez přestawki kuri, mjeztym zo Jakub ani njewě, kak tobak słodźi, a – wězo bjez słónčneje kremy – cyłe lěto w słóncu na róštach steji, je hižo prěnje slědy zawostajiło. Ale jeju jakna, poměrnje mała postawa je podobna, šibały raz někak róžkateho mjezwoča tež – a tak dokładnje ludźo na cuzych ludźi tak a tak njehladaja.

Potom je so Jakub bayerskeje přećelki dla kopańcy wzdał, wšako by jenož hišće kóždy druhi kónc tydźenja za to chwile měł. Nětk pak wobaj chwile mataj, po tym ze je Handrij z kopańcu hotowy. Tak běše dorěčane, wšako Jakub prawidłownje na kupanje do tuteje kupjele chodźi.

Njedźelu popołdnju je wulki hołk a tolk w tajkej dožiwjenskej kupjeli. Nastajnosći něšto praska, dźěći haruja, starši swarja, hdys a hdys so něchtó pumpota. Ale to někak k tutej specielnej njedźelnej atmosferje w „spós-kupjeli“ słuša. Mjeztym zo so Jakub hišće ze swojimi čornymi kožanymi motorskimi cholowami bětluje, je so Handrij hižo slekł a wšě swoje drasty do sačka wěšaka tyka.

Wonka so holca hórši: „Wšo wobsadźene!“ Jakub so smějkota: „Chcemoj ju nutř pušćić?“ Handrij pak w swojej wobwěšnej toboli na ławce spody trěnja za swojimi kupanskimi cholowami pyta a bórboli: „Dobra ideja, ale pon dyrbi najprjedy jedyn wot naju won, za třoch w tutym pukloće městno njeje.“ – „Potajkim ty, wšako sy porno mni hižo nimale hotowy“, Jakub šibale měni a swoju motorsku kožanu jaku nad Handrijowym t-shirtom na wěšak pójsnje.

„Ja mam chwile“, měni Handrij, nowe whatsapp-powěsće na smartfonje checkujo, mjeztym zo w swojich jaskrawych módrych kupanskich cholowach na ławce sedźi. Nětk horje hlada a pytnje, zo je so brjuch kumpla přeměnił: „Ey, krydnješ ty te dźěćo, kotrehož ultrazwukowy wobraz sy na facebooku wozjewił?“ Jakub swoje wěcki tež do sačka tykajo so zadźiwanje k njemu wobroći: „Sehr witzig, knježe, wěš tola, zo moja přećelka w Mnichowje bydli. Te swinjace nohi em jara słodźa.“

nopowy_slip

Tola njejapcy Handrijej něšto cyle hinaše do woči bije: „Što do kupanskich cholowow w ruce dźeržiš, su to etwa twoje?!“ Čorny kupanski slip ze so smějacym běłym nopom. „Gajl, něwěrno?“ Jakub hordźe wotmołwi a z mikotom doda: „Njebudź zawistny, ja ći dźens wupožču, hdyž mi twoje módre daš!“

„O.k., to je dobry handl“, so Handrij wjeseli a nopowe cholowčki wobuje. Při tym Jakub pruwowacy přihladuje a triumfuje: „A małe wjelbowanje je pola tebje najebać w fitness-studiju natrenowane myški tež widźeć!“ – „Popřej mi, to je te piwo!“, Handrij ze so błyšćacym mjezwočom praji, ćehnje bleši z toboły, jej wočini a jednu Jakubej da: „K strowosći!“ Mjeztym wonka hólc so hórši: „Wšo wobsadźene!“ – „Za njeho chwatać njetrjebamoj“, so Jakub smějkota, a tak wonaj najprjedy piwowu přestawku přijomnje na ławce kokajo činitaj.

Njedźiwajcy mjerwjeńcy w hali kupjele staj hišće swobodnu čaru za kupanje w arealu za sportowcow namakałoj, wšako so masa ludźi njedźelu radšo w nišej wodźe druhich wobłukow zabawja. Wonaj staj mócnje krawlowałoj, ale Handrij, hižo mjenje abo bóle wučerpany wot kopańcy, je so bórze z basenka zminył a so radšo w prudźenskim kanalu znošować dawa. Tam je jenož por małych dźěći, pak z nanom pak z maćerju poboku, kotrež wjesele sobu ćahnu.

A jedna tołša přećelna holca w jaskrawym smužkatym kupanskim wobleku, kotraž so před nim srjedź kanala jewi. Handrij we wěstym wotstawku z nohomaj borzdźi a so stupi, tak ze je wón hišće hač do brjucha we wodźe, a hlada do směra Jakuba. Ale tón widźeć njeje, najskerje pilnje dale płuwa. Prjedy hač nimo holcy běžeć móže, jemu napadnje, zo wona napjeće na něšto při nim we wodźe suta, doniž z njeje njewuprasnje: „To sy woprawdźe ty z tutym nopom! Dźensa je mój dźeń zboža!“

Handrij kaž prašak na nju hlada: „Znajemoj so?“ – „Och, sy ty süß, ty tola z wěstosću zabył njeje, kak je z namaj we whirlpoolu było! Bohužel sy so bórze njejapcy zminył, bjeztoho zo telefoniskej čisle wuměnić móžachmoj. Ale to móžemy dźens nachwatać!“ Holca ze swojim kulojtym mjezwočom jemu dale a bliše přińdźe a cyle zbóžnje Handrijej do woči hlada. „O.k.“, wona po małkej přestawce pokročuje, „dźensa sy tróšku hinaši, ale to rozumju. Ty so kusk hańbuješ za to, štož smój we whirlpoolu činiłoj. Ale to njetrjebaš, běše smjerćrjenje.“

Skónčnje so Handrij zhraba: „Alzow, ja docyły njewěm, što ty měniš …“ – „Prašej so swojeho nopa, tón je tola wšo direktnje sobu dóstał“, so wona směje. Na kromje prudźenskeho kanala so pochmurny zasadźity hólc pokazuje, kiž na Handrija hlada, hač by jeho zežrać chcył. To Handrijej wupuć ruba: „Njechaš nětk radšo dale ze swojim přećelom płuwać?“ –

„Tón mój přećel njeje, tón sej to jenož mysli. Njestaraj so wo njeho!“ – Handrij hlada so prašacy na woneho młodeho muža w bokserskich cholowach z pisanymi palmami. „Wona łži“, tón praji. „A hdyž chceš ju mi zaso wupřahnyć, to sej lubić njedam“, kadla hrozy.

Handrij wotpohlad nima, so holcy dla młóćić, kotruž ani njeznaje. Tohodla wón tak čini, hač by tola Jakuba wuhladał, kotrehož fiktiwnej postawje nětk kiwa. „Wodajtaj prošu, móžemy hnydom wšo někak wujasnić. Ale dyrbju skrótka ze swojim kumplom něšto dorěčeć, prjedy hač woteńdźe. Čakajtaj dwě minutce, prošu.“ Při tym so Handrij na kromu kanala zepěra a z njeho wulěze. Hólc a holca tróšku perpleksnje hladataj a so njehibataj. Potom holca tola hišće słowčko piknje: „Ale pój tón raz wróćo!“

Basenk sportowcow docpěwši Handrij Jakubej přiwoła: „Skoč hnydom won, mam wažnu wěcku za tebje!“ Jakub drje zadźiwany hlada, ale so do spěcha ma, přeće sćěhować. Zwonka wody Handrij jeho na chribjeće hrabnje a bjeze słowow z kupjele won do dušow ćehnje. Tam tuchwilu připadnje nichtó njeje. Handrij sej Jakubowe kupanske cholowy wuzuje a na městno za mydło połoži: „Daj mi moje kupanske cholowy wróćo!“

Nětk Jakub kaž prašak hladajo Handrijowe kupanske cholowy wuzuje a pódla swojich kładźe: „Sy ty někak wobłudnił, Handrijo?“ – „Docyła nic, nawopak, wostrózbnjeny. Mi je tón nop na kupanskich cholowach přestrašny. A wote tebje chcu ja wědźeć, što je jow eigentlich lós.“ A potom swojemu kumplej spodźiwny podawk w prudźenskim kanalu powěda. Tón zastróženy reaguje: „Jězusmarja, ta je zas jow?“

Jónu je Jakub wotydźenja wječor z njej bachtał, kaž wón to kóždy raz z druhimi ludźimi čini, wšako je wón runja Handrijej towaršliwy typ. Nó haj, a hdyž jej wo wěstych partyjach „bussi-bussi“-šikimiki w Mnichowje powědaše, hdźež so ludźo k witanju łahodnje na lico wokošeja, chcyše sej wona to wot njeho pokazać dać. Jakub měješe por colu-rum-napojow intus a njeje sej ničo wosebiteho při tym myslił.

„Ta wboha holca, snadź dotal w žiwjenju jenož mało lubosćow zwučena, je so hnydom do mnje zahladała. A tón hólc z jeje kliki, kiž ma najskerje z njej tajki, kaž Němcy praja, poměr z praženymi běrnami, je so hnydom do mnje dał, myslo, zo chcu ja ju jemu wupřahnyć. Tohodla sym někak ćeknył.“

„Što je to do poměra?“, so Handrij praša. „Ženje słyšał njejsym.“ – „Nó haj, ničo kruteho, muž wopytuje wěsty čas žonu, na přikład k wječeri a potom z njej lěha, bjeztoho zo hromadźe bydlitaj. Tohodla wona tež twjerdźi, zo wón jeje ,přećel’ njeje.“ W tutym wokomiku so durje z kupjele wočinja, młody muž zastupiwši swoje jaskrawe bokserske cholowy wuzuje, shampoo z toboły hrabnje a so do dušowanskeje rumnosće poda. Pochmurny kadla jeju wuhladawši kaž pjenk stejo wostanje a so hnydom rozhorjenje na Jakuba wusypa: „Kak daloko chceš swoju mašu dale plesć?“

„Ey, reg dich ab, dźens běch ja tón, kotrehož je twoja holca narěčała“, Handrij jemu ze šibałym posměwkom rozkładźe. „Ale wój jenož na te kupanske cholowy z nopom hladataj, to pak su poprawom jeho draby“, nětk na Jakuba pokaza. „Z nim je wona prěni raz pobachtała. Zo je wón jej blöderweise demonstrował, kak so ludźo na partyjach w Mnichowje strowja, njetrjeba će mylić. Tón ma přećelku w Bayerskej a nima chwile za wulke afery we Łužicy, a ja mam swoju Hanku, kopańcu, twarnišća a fecich kumplow – alzow tež chwile za druhe holcy nimam, rozumiš?“

Tón kadla, kusk wjetši hač wonaj, je nětk bóle překwapjeny hač pochmurny. Handrij k swojej toboli skočiwši blešku piwa přinjese: „To sej nětk dźělimy – k strowosći, mužej!“ – Tón třeći jako druhi z blešu připije a praji přećelnje: „Ja sym Franc.“ – Potom blešu Jakubej da, kiž wotmołwi: „Ja sym Jakub, a ći te kupanske cholowy z nopom darju – Handrijej a mi wone zbožo njewobradźeja!“ Franc zbóžnje hlada. Nětk je zas Handrij na rjedźe: „Ale zo by to jasne było, Franco: Twój bokserski měch z tymi bekloppt palmami njecham měć!“ Wšitcy třo so wótře směja.

Krótko po tym so zaso durje wočinja a spłóšiwy žónski hłós so praša: „Franco, je něšto so stało?“ Tola Franc jenož so smějkotajo porst na hubu dźerži. Mužojo mjelča. Holca w swojim kupanskim wobleku do dušowanskeje rumnosće zastupi a – porjadu na Jakuba, Handrija a Franca hladajo – z hłowu wije: „Ich fass es nicht, to je přewjele za mnje!“ – „Maš prawje“, Handrij wotmołwi, „koncentruj so na Franca, tón so smějacy nop nětk k njemu přećehnje!“

Piwarc_zona

— To běše poslednja sada tuteje epizidy, a někotryžkuli čitar so praša: Ey, Piwarco, hdźe je tón raz erotiska scena wostała? Prošu wo zrozumjenje: Handrij je swojej Hance swěrny (po tym zo je so z druhimi w puberće wurajtwał) a ta njeje pódla. Jakub chcyše prosće płuwać (hač je swojej přećelce swěrny, to šće njewěmy). Ronny, kiž k dyrdomdejam tajkeho razu chila, njeje sobu přišoł. Potajkim byštaj jeničce ta holca a jeje njepřećel-přećel teoretisce k dispoziciji stałoj. Praktisce pak nic: Štóž w tajkich drabach do wody chodźi, tajke něšto nječini. —

 

Za krótkodowol, přichodne prózdniny abo bjezsparne nocy steji knižny Handrij k dispoziciji:

 Handrij w dojutrownej turbuleny:

https://d-nb.info/1150468394/34

 Handrij a jeho rěčna rewolucija / Handrij mjez wjelkami / Handrij w hodownym chaosu:

https://d-nb.info/1149195258/34

 Handrij w hodownym chaosu:

https://d-nb.info/1148460594/34

 Handrij mjez wjelkami:

https://d-nb.info/1144932513/34

 Handrij a jeho rěčna rewolucija:

https://d-nb.info/1144932289/34

Z Handrijom w načasnych Serbach po puću

11. Januar 2018

Tuchwilu steja štyri powědančka „serbskeje hyperrealistiskeje literatury“ Piwarca w Němskej narodnej bibliotece swobodnje k dispoziciji.

 AKTUALNA KNIŽKA:

 Handrij w dojutrownej turbulency (24 stron)

https://d-nb.info/1150468394/34

Křižer Handrij ze swojej lubej Hanku pod jednej třěchu z přeswědčenym ateistom, jeho tróšku ewangelskej slubjenej a wćipnej pjećlětnjej dźowčičku, rodźenym muslimom a jeho punk-lubku – a z njewočakowanymi wopytami, dwójce policije. Čini to hišće špos? Namakaš jowle jutrowny měr? – Literarna wersija wědomostneho přepytowanja starych a nowych konfliktow.

Handrij a jeho rěčna rewolucija / Handrij mjez wjelkami / Handrij w hodownym chaosu (trilogija – 54 stron)

https://d-nb.info/1149195258/34

Handrij w hodownym chaosu

https://d-nb.info/1148460594/34

Handrijowaj staršej chcetaj swoje mandźelstwo anulować dać. Na to wotmołwi Handrij z njewšědnym wulětom, kotryž mać a nan hižo ženje njezabudźetaj. Připódla ma wón hišće diskusiju ze sejmikarjom wjesć, kopańcu hrać a so wot mjeztym najlěpšeho přećela Ronnyja překwapić dać. A na kóncu sedźitaj z Hanku při fararju …

Handrij mjez wjelkami

https://d-nb.info/1144932513/34

Kak so ći wjedźe, hdyž wječor pozdźe ze sawny stupiš a sy na zahrodźe njejapcy z wjelkom konfrontowany? Tež spodźiwny poskitk inwestora płuwaceje wjeski wužaduje – a pon je tam hišće tuta fejta, hdźež Handrij w srjedźišću třiróžka wotući. Na montaži w Frankobrodźe nad Mohanom dóńdźe k přewrótej. Připódla Handrij a Hanka „dźender“ rozpušćataj.

Handrij a jeho rěčna rewolucija

https://d-nb.info/1144932289/34

Twarski pomocnik a wědomostnica – Handrij a Hanka staj w swojim minidomčku njemylenaj w luboznej harmoniji žiwaj, doniž sej Pětr z krajnoradneho zarjada jeju pomoc přećiwo „módrej žołmje“ nježada. Štož so na Bohatej hasy dorěči, móže Handrij hakle doma zwoprawdźić. Hancyny serbski algoritm skónčnje swojemu lubemu flashmob noweho typa zmóžni.

Nowy narodny projekt: Jazykowe „r“

18. November 2017

Zo Češa, hdyz zdaloka Serbow w bjesadźe słyšaja, mysla, zo su woni Němcy, ma nimo dale a bóle přeněmčeneje fonetiki tež něšto z jazykowym „r“ činić, kotrež hižo nimamy. Klaws Thielmann z Chasowa wopisuje w aktualnym kónctydźenskim wudaću Serbskich Nowin rozpad słowjanskeho zynka serbšćiny w běhu jedneje generacije. A wón namołwja, specifiski duch a raz serbšćiny zaso zaměrnje pěstować – jako kubłansku iniciatiwu.

To je dobra ideja za nowy zhromadny narodny kubłanski projekt wšěch Serbow Hornjeje a Delnjeje Łužicy, cyle njewotwisnje wot toho, hač widźa Domowinu abo sejmik jako ludowe zustupnistwo. Při tym je tež wšojedne, štó dotal kotry kubłanski model na šulach podpěruje. Snadź móža Delni Serbja hornjoserbskim bratram a sotram w tutym projekće samo rěčnje pomhać, wšako je w staršej generaciji Delnjeje Łužicy jazykowe „r“ po mojim zaznawanju hišće kusk bóle rozšěrjene.

Thielmann je dołho w swěće po puću był – „jako so do domizny wróćich, bě so serbšćina přeměniła.“ Štož je jemu napadynło: „Tež serbšćina měješe wězo słowjanski zynk, tehdy, we wonym času. Tajku serbšćinu zrědka hišće słyšiš, ani w serbskim rozhłosu, chiba w rozmołwje ze staršimi Serbami. Do serbšćiny je so sylny němski akcent zadobył. (…) Serbska kultura na hračkach steji. Wona wšak je wjac hač spěwy, reje, bajki, jutrowne jejka a křižerjo. Naša serbskosć je tež a skerje wašnje myslenja a mjezyčłowjeskeho wobchada, socialna zwjazanosć. Zwuraznja nazhonjenja a bytosć ludu, zrosćene w tysaclětnych stawiznach. A wšitko to so w rěči špiheluje (…)“ Abo nic wjac …Jeho facit: „Ze serbskimi słowami němsce rěčeć njepřinjese nadhódnoty.“

Tohodla je „wožiwjenje słowjanskeho zwuka“ bytostne prašenje w kubłanju. Při tym móža nam snadź nowi wučerjo z Čěskeje pomhać. Hdyž budźemy wo lěpšim spěchowanju maćernořěcnych dźěći wuradźować, prašenje słowjanskosće serbšćiny k tomu słuša. Kompetenca wšěch kubłanskich strategow – ze Serbskeho šulskeho towarstwa, Rěčneho centruma Witaj, z kruha kubłarjow a wučerjow, spěwarjow, lajskich dźiwadźelnikow atd. je prašana.

W interneće je wjele widejow, kotrež při nawuknjenju jazykoweho r pomhać slubja. Snadź móžemy jowle pokiwy na pomocliwe wideja za přiswojenje tutoho r resp. powšitkownje słowjanskeho zwuka w serbšćiny nazběrać. Móžu so hišće derje na natočenja starych serbskich dialektow w muzeju wotbagrowanych wsow w Nowym Rogowje dopomnić. To najwažniše pak je wobnowjenje wotzamknjenych serbskorěčnych rumow, hdźež njeje němčina a jeje zwuk prezentna.

So wě, zo njetrjebamy we wšěm perfektni być. Tež swětosławny něhdyši čěski prezident Václav Havel njemóžeše čěske „ř“ wurjekować.

Po wólbach přińdu wjelki – literarne žiwjenje Handrija z pjera Piwarca

28. Oktober 2017

Druhi „mini-roman“ Piwarca w nazymniku wuńdźe. Tajki žanr je přećiwk w sebi a wotpowěduje z tym našemu časej. A štó čita dobrowólnje dlěje hač hodźinku? Wjac za tajku lekturu trjeba njeje. A nic wjac hač 0,99 €.

W druhim kusk tołšim rjedźe porno prěnjemu póńdźe wo wjelki. Hač budźe do toho hižo w realiće prěni Róžeńčan wjelk zatřěleny? Budźemy widźeć. Prěnja knižka, kotraž da so dale tule skazać (po přepokazanju je knižka w běhu jednoho dnja na portalu pod „Meine Texte“ přistupna za download)

http://bestselleridee.de/text_pool_detail.php?id=299#.WeIfyztCRLM

wopisuje puć k swojoraznej wotmołwje – „Handrij a jeho rěčna rewolucija“– na wuslědki wólbow a dalše wobstejnosće we Łužicy.

To je takrjec pospyt live-literatury, literarneje fantazije na pulsu přitomnosće. W srjedźišću steji młody kadla Handrij – wězo scomter swojej přećelku Hanku. Wjele wjesela w serbskej časowej mašinje, kotraž běži najprjedy paralelnje k časej, ale přichodny wotběh je wotewrjeny.

Waše namjety za dalše kročele Handrija w žiwjenju su přeco jara witane, ale hač je přewozmje, njemóžu garantować.

Prěnje online-powědančko Piwarca přistupne – „Handrij a jeho rěčna rewolucija“

14. Oktober 2017

„Handrij a jeho rěčna rewolucija“ je prěni literarny wustup młodeje kadle z pjera Piwarca. Handrij je dźensa mjez nami žiwy.

Wosoby a jednanja tuteje knihi a jeje naslědowacych su so wězo wólnje wunamakali, kaž so praji. Štóž to njewěri, dokelž přewjele wě, je sam wina.

Poprawom móhł titul „Handrij a Hanka a …“ rěkać móhł. Ale to by za kičojtym romanom klinčało. Wuchadźišćo pak su wólby. A kónc prěnjeje epizody je njesłyšana wotmołwa.

Ta knižka jako lektura za wosebitu hodźinku płaći 0,99 Euro. To budźe tež płaćizna za wšě slědowace epizody z načasneho žiwjenja tutoho kadle z wjeski w Serbach.

Sym, štož praktiske wikowanje z tutym nowym rjadom nastupa, hišće w prěnjej eksperimentelnej fazy . Na druhej platformje nastanje hišće porjadny „wobchod“. Ale prjedy hač budźe druha etapa skutkowanja Handrija zdokonjana, dyrbi prěnja nětkole na najbóle pragmatiskim puću won. Při tym su so diakritiske znamješka w připowědźi tuteje hłupeje platformy skóncowali, štož pak je wšojedne, dokelž tekst je samsny kaž tule horjeka w blogu . A jeničke městno wabjenja za tón produkt je tu w blogu, hewak nihdźe. W knize samej je wězo technisce wšo w porjadku, wšako je to moja dataja .

Přistup k titulej a wurězkam za „woptawanje knihi“ namakaće tu:

http://bestselleridee.de/text_pool_detail.php?id=299#.WeIfyztCRLM

Wjele wjesela při čitanju!

Za tydźeń serbsce nawuknyć – tak budźe Łužica dwurĕčna 😊

2. Oktober 2017

Britiskaj dwójnikaj pokazujetaj nětkole, kak móžeš w běhu tydźenja serbsce nawuknyć.

https://www.deutschlandfunknova.de/beitrag/sprachen-lernen-mit-matthew-und-michael-youlden

Tak móže Łužica skónčnje dwurĕčna bywać 😎. Dotalny model 2plus pomha serbskim dźěćom, w běhu 10-12 lět swoju maćeršćinu wotwuknyč, z wonym nowym modelom sčinimy z Němcow w běhu tydźenja Serbow 😉 (wšako tež tutaj mnohorěčnaj bratraj prajitaj, zo rěka nawuknjenje rěče přiswojenje swójskeho myslenja a začuwanja), a Serbja móža Serbja wostać.

Tež problem z wučerjemi je rozrisany: Najprjedy nochcyše stat hižo dosć wučerjow za mjeńše serbske rjadownje k dispoziciji stajeć. Wotmołwa knjenje Ludmile Budarjoweje a druhich Serbow: Čińće z našimi dźěćimi Teamteaching, za to trjebamy pak dweju wučerjow za rjadownje. Pjatk w SN praješe knjeni Budarjowa, zo tych wučerjow docyła njeje. Potajkim je faktisce wšo preč: serbske rjadownje a Teamteaching.

Němcy bychu prajili: Stunde Null. 2plus na smjećišćo serbskich stawiznow, zrowastanjenje A-rjadownjow a nowotarske modele za přidružnikow kaž tónle jowle na Deutschlandfunk.

Zapłać Bóh Markej Njekej za pokiw! ✌

Fiasko při spjatym jězoru

31. Juli 2014

Direktor něhdyšeho hotela při spjatym jězoru steji nětk ze swojim bledźenjom wo afriskich dźěćoch w srjedźišću wabjenskeho filma nacistow. Wón je načolnemu kandidatej (!) nacijow, kiž je tak činił, hač by wón w nadawku wuběrka sakskeho sejma domy za požadarjow azyla přepruwował, rumnosće pokazał a při tym rěčał, hač by za stajnym blidom po pjatym piwku kokał. Prezident krajneho sejma je njewoprawnjeneho přiswojenja hamtskeje mocy dla pochłostajomny skutk wozjewił.

http://www.mz-web.de/mitteldeutschland/amtsanmassung-in-sachsen-landtagspraesident-stellt-strafanzeige-gegen-npd-mitarbeiter,20641266,27996472.html

To potrjechi frakciskeho šefa – načolneho kandidata bruneje strony we wólbnym boju, a jeho sobudźěłaćerjow. Hač budźe so direktor přetwarjeneho bywšeho hotela přećiwo natočenju pjeć minutow dołheho wideja wobarać, kotrež je na internetnej stronje sakskich nacijow wozjewjene, njewěm. Z tym je katastrofalne wobchadźenje z ćěkancami w Budyskim zjawnym žiwjenju nowy zrudny wjeršk docpěło. Myslach, zo hórje njebudźe, ale fiasko da so přeco hišće stopnjować.