Archive for August 2009

Diskriminacija žonow w katolskej cyrkwi

24. August 2009

Titulny přinošk najnowšeho Posoła so wuprajenju swjateho Pawoła wěnuje: „Kaž je cyrkej Chrystej poddana, tak tež žony mužam we wšěm!“ Awtor spytuje tule sadu myslenju woneje doby přirjadować a skedźbni zdobom na to: „Fatalne je, zo je z tym postajił rólu žony w cyrkwi. A to přez lětdźesatki hač do dźensnišeho.“ Nětk wězo čitar poprawom z konkluziju liči, zo by so słušało, žonam na přikład těz puć do měšnistwa rubać, ale město toho rěka: „Myslenju časa so podwolić, zawjedźe tež dźensa někotrehožkuli na wopačny puć.“

To pak rěka, zo maja katolikojo dźensniši dźeń přećiwo runostajenju žonow w cyrkwi nastajeni być, dokelž to sej duch časa žada. Je přeco rjenje wobkedźbować, kaž so w pobožnych kruhach tak argumentuje, zo njetrjeba so zasadnje ničo změnić, wšako mamy tola mjeztym tež profesorki za teologiju, kaž je na foće widźeć. Zo je katolska cyrkej hač do dźensnišeho twjerdźizna patriarchata a zo maja wšě problemy cyrkwje z přirodnej lubosću w tutej nječłowjeskej tradiciji swoje korjenje, njesmě so mjez wěriwymi tematizować.

Žona abo muž?

22. August 2009

Hač je južnoafriska sportowča, wuspěšna při swětowych mišterstwach lochkoatletiki, woprawdźe žona a nic poł muža, dyrbi nětk so přepruwować. Tajke prašenje nas přeco někak fascinuje, wšako ma wone z jadrom našeje eksistency činić. My smy splažne stworjenčko, smy “wona” abo “wón”, ale nic “wone”. Je drje tež dwusplažnikow, ale wědomostnicy njejsu sej hišće přezjedni, hač maš tajkemu stawej medicinisce wotpomhać abo jón tak akceptować.

Poprawom dosaha wědźeć, kaž so čłowjek splažnje čuje resp. kak jeho ći widźa, kotřiž su z nim hromadźe žiwi. Tola w načasnym sporće dźe wo stoćinu sekundy, a hdyž je zastupjer muskeho splaha wočiwidnje ćělnje sylnišo hač žony, by njesprawnje było, by-li so čłowjek, kiž je “poprawom” muž, na wubědźowanju žonow wobdźělił. Najebać respekt před regulemi wubědźowanja nastanje pak zaso jónu dwěl na wuwiću wukonoweho sporta.

Połny politiski program

15. August 2009

We wólbnym boju nimaš chwile, wodnjo sy po cyłym kraju po puću – póndźelu w Lipsku a Oschatzu, srjedu w Rudnych horach, štwórtk we Wojerecach a pjatk po jězbje ze žurnalistami z cyłeje Němskeje na starym kolesowym parniku na Łobju w Drježdźanach steji wječor hišće zarjadowanje w Plauenje na programje. A hdyž njejsy na wonkownych terminach, dyrbiš so w běrowje abo doma za kompjuterom sedźo papjeram, naprašowanjam a pisanju narěčow a nowinskich zdźělenkow wěnować. Tak maš wšo dohromady jedyn měsac dołho kóždy dźeń hač do štyrnaće hodźin dźěła.

To čłowjek wutraje, dokelž wě, zo je tónle čas wobmjezowany, to rěka kónc awgusta budźe wšo nimo. Znajmjeńša na krajnej runinje. Najzrudnišo je za wšěch wobdźělnikow wólbneho boja, hdyž w medijach rěka, zo je cyły wólbny bój někak bjez energije, hačrunjež načolni kandidaća a jich přewodnicy poprawom swoje mocy dospołnje wučerpaja. Při tym dyrbiš prajić, zo maš składnosć, so z wjele zajimawymi ludźi zeznajomić, na přikład z pěstowarkami we Wojerecach, kotrež so wo duchownje zbrašene dźěći staraja.

Nimo toho sy nuzowany, so nastajnosći njejapcy z cyle rozdźělnymi temami zaběrać. Srjedu na přikład je nas w Geyeru na parkowanišću bjezdźěłny muž w srěnjej starobje narěčał a so prašał, što móže wón přećiwo tomu činić, zo jemu socialny zarjad premiju za zešrótowanje stareho awta wot sadźby Hartz IV wotćehnje. Potom maš prawniskeho fachowca skontaktować a potrjechenemu poradźowanje sposrědkować. Mój princip w tajkich padach: W běhu 24 hodźin ma čłowjek, kiž je so na městnje na mojeho šefa Andreja Hahna wobroćił, spokojacu wotmołwu. To je tež w tutym padźe so poradźiło.

Tón princip wězo tež w času zwonka wólbneho boja płaći …

Rjany wokomik wólbneho boja

11. August 2009

Wčera we wosobnym hotelu napřećo hłownemu dwórnišću w Lipsku: Před žurlu, hdźež je so mój šef w rozmołwje prašenjam šefredaktorow němskich regionalnych nowin stajił, ke kotrejž je Lipšćanska ludowa nowina přeprosyła, so připadnje z přichodnym hosćom zetkamy: z ministerskim prezidentom Stanisławom Tilichom. Strowimy so z ruku, a wón přećelnje praji – hladajo na razantny wotběh terminow načolnych žurnalistow z politiskimi diskusijnymi partnerami ze Sakskeje – so smějkotajo: „To je tule kaž pola zubneho lěkarja!“

To su rjane wokomiki wólbneho boja, kotrež žiwjenje porjeńša …

Kwas w lěću

8. August 2009

Dźensa je kwas mótki mojeje mandźelskeje, tohodla matej politika a wólbny bój přestawku. To je rjenje a mojej žiwjenskej strategiji wotpowěduje, so wo wotměnu starać. Tež swojemu šefej stajnje prěduju, zo njech so wón kóždy tydźeń na jednym dnju wšeje politiki wzdać. Potom dyrbiš wězo swoje doporučenja sam dodźeržeć. Tohodla to dźensa činju, hačrunjež so cyłodnjowske posedźenje předsydstwa krajnosejmskeje frakcije w Drježdźanach wotměje, štož je wězo poprawom smjerćwažny termin.

Posledni prózdninski kónc tydźenja šulskich dźěći najkrasniše lěćne wjedro poskićuje, tak chcemoj so jutře na kupanje podać. Připódla mam hišće interview mojeho šefa ze Serbskimi Nowinami awtorizować, ale to słuša k njekomplikowanym wěckam. Při jězoru chcu sej wosebje lekturu třećeje knihi z pjera Richarda Davida Prechta popřeć: „Lenin kam nur bis Lüdenscheid – meine kleine deutsche Revolution“ – lóštne rozestajenje z lěwicarskimi iluzijemi. Telko rozswětlerstwa dyrbi być!

Lud knježi

3. August 2009

Prjedy bě to wšo lochšo – powšitkownje wobhladane a w politice tak a tak. Nětk knježi bjezradnosć, mjez žurnalistami, politikarjemi a ludźimi. Prěni raz po přewróće kóždy, kiž je profesionelnje ze zjawnym měnjenjom a towaršnostnymi trendami zaběrany, sprawnje přiznawa, zo je wšo móžno resp. zo sej njezwěri připowědźić, kak wólby do krajneho sejma w Sakskej wuńdu.

Najsylniša strona zahaji wólbny bój z wulkej prominencu při Łobju sobotu w Drježdźanach a nimo někotrych stronskich přećelow, kotrychž su woni přiwjezli, je lědma něchtó přišoł. A ministerski prezident so z wabjenskim argumentom na plakaće prezentuje, zo je wón tón „sakski“, hač by to w rozswětlerskich časach argument był … We hłownych kwartěrach wšěch stron nadeńdźeš bjezradnosć na prašenje, kak woni rozsudny impuls za mobilizowanje swojich přiwisnikow a druhich dawać móhli.

Poprawom je tajki njezwučeny staw wuraz zrałeje demokratije – lud njeje wobličomny a knježi njewotwisnje wot wabjenskich agenturow a stronskich strategow. Wolerjo činja, štož jim so chce, a politiski personal ma so do wole ludu zarjadować. Hra z wjele njeznatymi faktorami – a čim bóle napjata, ćim mjenje njedźiwajcy dale a wjac demoskopiskich woprašowanjow wo ludźoch wěš.