Póndźelu, 11. smažnika, so w 10 hodź. na plenarnej žurli krajneho sejma w Drježdźanach zjawne posedźenje wuběrka za wědomosće, wysoku šulu, kulturu a medije wotměje. Temje steji: Rozprawa Sakskeho statneho knježerstwa k połoženju serbskeho ludu“ (ćišćenka 6/11575) a „Rozprawa Rady za serbske naležnosće w swobodnym staće Sakskej wo swojej dźěławosći w lětomaj 2016 a 2017“ (ćišćenka 6/12860). Štóž chce sej to naposkać a wobhladować, móže sej dojěć (naměsto Bernharda von Lindenaua, parkowanje w podzemskim parkowanišću Semperoweje opery) a so sam do sejma podać. Domowinski zarjad je wčera (!) zdźělił, zo móža so zajimcy hač do dźensnišeho wječora za transport přizjewić: sekretariat@domowina.de a 03591550102.
Statna ministerka Stange je hižo do toho na pisomne prašenja frakcijow wotmołwiła – jenož AfD nochcyše ničo wědźeć. Katalog prašenjow a wotmołwow namakaće w dataji Antworten_StR_AWK_Sorben.pdf . Zo 2plus k „Sicherung eines stabilen sorbischsprachigen Bildungsangebotes“ přinošuje (str. 2), wězo njetrjechi, hlej na přikład do Radworja, hdźež budźe w pjatym lětniku wosom Serbow z dwaceći Němcami w jednej – wězo – němskorěčnej rjadowni. Ale tutu wopačnu wotmołwu njemóžeš ministerce wumjetować, wšako su jej to někotři Serbja we wjacorych gremijach sami napowědali.
Zo koordinator za serbske naležnosće w krajnym zarjedźe za šule a kubłanje „Gewinnung“ čěskich wučerjow „realisiert“ (str. 3), je hubjeny žorćik, hladajo na to, zo je jedyn čěski chowanc před nim na priwatnu šulu w Hamorje ćeknył a čěska wučerka Šárka Blažková, jeho druhi wopor, něšto njedźel do kónca šulskeho lěta zadwělowana na informaciju za dalšu perspektiwu čaka, wšako dyrbi wona hač do kónca měsaca z bydlenčka won a njewě, hač změje potom hišće scomter dźěsćomaj přichod we Łužicy. Cyle wothladajo wot runje tak zadwělowaneho listowanja přesydy čěskich přećelow Serbow, kiž je při tutej tematice najbóle angažowany:
Česćeny knježe Handriko,
wot najeho zetkanja w Domowinje je hižo wjele wody w Satkule do morja přišło a bohužel mój dwaj zaso njejsmój w kontakće. Smoj sej słubiłoj, zo wostanjemoj. Bohužel njejsće mi pósłał ničo, štož smój so dorěčiłoj (mejlku knjeza Zdobinskeho atd.), ale to je w porjadku, wšo sym sej sam wobstarał. Ja sym pón kusk chory był, pón zaso wjele dźěła na dźěłe měł a wy sće w dowolu byl (nadźijam so, zo bě rjany; dyrbju napisać, zo sym Wam jara zawidźał, bych tež jara rady do wukraja ćeknył, wot swojich starosćow wottdychnyć — snano w prózdninskim času to skónčnje póndźe).
Na kóždy pad: mjeztym sym słyšał, zo nadźija žije, zo zajim wo projekt čěskich wučerjow je knjez Zdeněk Valenta z uniwerzity w Ústiju nad Labom pokazał, zo snano Wy wosobinsce z čěskimi uniwerzitami rěčiće, zo je nadźija Šárku Blažkowu w Serbach dalej dźerźeć kaž koordinatorku projekta (to bych so jara wjeselil, dokelž tajki konstrukt wulki zmysł dawa: wona je lěto šulski system zeznała, wě, kak što funguje, znaje hižo ludźi, rěč atd., to rěka wona by najlěpje dalej wabila).
Nowostka za mnje je powěsć, zo nětko je nowy plan, wabić jenož studentow poslednich uniwerzitnych lětnikow, je to prawje? A natwari so nowy fleyer, kotryž možemy pokazać a rozdawać?
Chcym so tohodla woprašeć, hač hišće chcyće z SPL sobudźěłać, hač na př. směm organizować druhe zetkanje w Serbskim seminaru pola Sakskeho kontaktneho běrowa, abo nic. Jeli haj, bych so woprawdźe wjeselil, hdyž možemoj sobu komunikować a hdyž mi napisaće, kak směm(y) pomhać. Je to woprawdźe naš wulki zajim, zo by tutón projekt swój wuspěšny kónc namakał.
Jara so dźakuju za kajkužkoli Wašu wotmołwu, wjeselu so na naje přichodne sobudźěło.
Wjele postrowow ze słónčneje Prahy,
Lukáš Novosad
We wotmołwach tohorunja zhonimy, zo nječuje so statne knježerstwo za serbskorěčne wukubłanje wučomnika rjemjesła přisłušne. Wšo, štož je zwonka wobłuka profila Serbskeje fachoweje šule za socialnistwo w Budyšinje, knjeni Stange njezajimuje. To em tak jo, zo „nicht möglich, die berufliche Bildung bzw. einen erheblichen Teil der beruflichen Bildung in Obersorbisch anzubieten.“ Bohudźak mamy dosć serbskich předewzaćelow, kotřiž so najebać zaprajenje stata wosobinsce wo słowoskład swojeho powołanskeho dorosta staraja.
„Wjeršk“ pak je wuprajenje na stronje 20, zo maja serbske gmejny dwurěčnosć „auf eigene Kosten sicherzustellen“. Sakska ma drje oficielny plan za zbudźenje k nałožowanju serbšćiny, ale hdyž chcedźa Serbja w gmeinskej radźe abo na zjawnych zarjadowanjach serbować, to na tym zwrěšći, zo njeje pjenjez za techniku simultanoweho přełožowanja Němcam, kotřiž serbsce wuknyć nochcedźa. Namjetuju kónc zdwórliwosće – njech sej potom němscy sobuwobydlerjo statne srědki za přełožowanje žadaja, zo bychu něšto zrozumili .
K rozprawje serbskeje rady ničo njepraju. W prezidiju třěšneho zwjazka je so z rěčnych a wobsahowych přičin njespokojnosć pokazała. Tohodla smy rozmołwu z předsydku rady wobzamkli. Zarjad Domowiny njeje najebać wospjetnu namołwu z mojeje strony w běhu měsacow zwólniwy abo kmany by, tutu wuměnu z radu organizować. Z přičin loyalnosće so wozjewjenja detailow wobmyslenjow k rozprawje wzdam. Ale tajki stil njeakceptuju. A to wozjewju, wšako dyrbimy powšitkownje jako jednotliwcy zjawnje za wšo móžne faktisce rukować, wšojedne, hač je so něchtó nas do toho prašał abo nic.
Zajimawe je, zo póndźelniši termin internje „zjawne posedźenje“ a eksternje „zjawne słyšenje“ rěka. To na tym zaleži, zo njeje kaž hewak na zjawnych słyšenja kruh ekspertow přeprošeni – na namjet frakcijow. Ale so słowa jimać smědźa „wobdźělnicy“. To su zapósłancy wuběrka, serbskopolitiscy rěčnicy frakcijow a čłonojo serbskeje rady. Nimo toho je tule wuwzaćnje wuběrk zjawny, štož hewak w parlamenće nimamy. Potajkim wosebity podawk, kotryž móža zajimcy na tribunje sćěhować.
Antworten_StR_AWK_Sorben.pdf