Pjaty Handrij nětko tež w Narodnej bibliotece

Wšitcy, kotřiž su sej pdf-dataju „Handrij_V“ składowali (zapłać Bóh za zajim), tule ničo noweho njezhonja. Štóž pak linki radšo ma, tu wotpowědny přistup do eksemplara w Němskej narodnej bibliotece namaka.

Handrij a Hanka w Hamburgu

Deutsche Nationalbibliothek:

https://d-nb.info/1156840392/34

małe woptawančko knihi:

Ze swojimi prěnimi w Hamburgu zasłuženymi sto eurami w zaku Handrij na zastanišću „St. Pauli“ ze slěborneho ćaha měšćanskeje linije U 3 wulěze. „U“ steji za prěni pismik podzemskeje železnicy němsce. Ale wulki dźěl tych U-čarow jězdźi horjeka, a tohodla jich syć Hamburgska hornja železnica rěka, jemu kolega powědaše.

Hanka ma wječor hišće seminar a Handrij tohodla tróšku chwile za dundanje. Wón wězo wě, zo su pódlanske dróhi tule zajimawše hač hłowne, tohodla ze swětosławneje Reeperbahny radšo do juha a do směra přistawa wotboči.

Po črjódce sej hrajkacych arabskich dźěći so jemu jaskrawje zdrasćena rjanolinka do puća stupi: Za sto euro změješ cyłu rjanu hodźinku ze mnu! – Handrij chcyjo nochcyjo stejo wostanje a dyrbi něšto wotmołwić, štož so jemu tež radźi: To pak je moja kompletna dźensniša mzda, štó móže telko za hodźinku zabawy płaćić? – Wón sej mysli, zo je wěcka z tym wotbyta, ale nětko so hakle započina: Pój, tebi to za sydomdźesat sčinju, lakowana rjanolinka bjez wahanja poskića.

Je mi žel, ale mam termin, jej Handrij łži, dokelž jemu ničo kmańše njezeschadźa. – Do profesionalnje wabjaceho holčeho wobliča so kusk mjerzanja měša: Pola twojeje mamy abo što? Sy ty šwulny abo što? – To sej dotal nichtó Cyžec Handrijej prajić zwěrił njeje. To je jemu pokiw, zo tu zwučene wašnje bjesady dodźeržeć njetrjebaš: A ty wěsće jenož z holcami darmotnje lěhaš, abo što? – Wona perpleksnje na njeho suta, a Handrij tutón wokomik wužiwa a so woměrje wotsala.

Ale wokoło róžka hižo zaso tajki žónski zadźěwk wosrjedź chódnika steji. Z nadutymaj nadromaj a, spodźiwnje dosć, cyle hłubokim hłosom. (…)

Dotalne wudaća Handrija:

4. Handrij w dojutrownej turbuleny

https://d-nb.info/1150468394/34

„Hanka, ta Sara z Budyšina nam afriskeho ćěkanca wjeze.“ „Aha, pon maš zawěsće hižo ideju, hdźe ma kadla w tutym domje kampěrować.“ „Hoj, hdyž budźe kofej hotowy.“ Při chěžinych durjach klinka. Młoda socialna dźěłaćerka w tróšku alternatiwnym outfiće steji tam z dołhim suchim kadlu w čornej kožanej jace, jeansach samsneje barby a z čerwjenym basecapom, kotrehož špodka je dozady wusměrjena, kaž je za młodźencow z tajkej špodkatej čapku z wašnjom. 

„Dobry dźeń, ja sym Handrij.“ Wón wjerchej ćěmnoty ruku tyka. Tón tróšku njewěsće hlada. „Nicht deutsch sprechen?“ – „Nur im Notfall. Pójtaj nutř. Chcemy najprjedy kofej pić.“ – „O.k., ich heiße Mohamed.“ – „To sej hižo myslach“, Handrij praji, mjeno kaž pola nas Jurij abo Handrij. Wšitcy so za blido sydaja. Handrij wšěm kofej naliwa. 

1.-3. Handrij a jeho rěčna rewolucija / Handrij mjez wjelkami / Handrij w hodownym chaosu

https://d-nb.info/1149195258/34

Farar: „Derje, myslu sej, zo smy so zrozumili. Staj zwólniwaj, swoje dźěći katolsce kubłać?“ (Hlada na Hanku.) 

Hanka (hlada na Handrija): „Swjaty Pawoł tola praji, zo je muž hłowa. Potajkim njech so nawoženja wupraji.“

Handrij: „Ja scyła hinak njemóžu hač katolsce, wšako ani wo Mohamadźe ani wo Lutheru zdaća nimam.“

3. Handrij w hodownym chaosu

https://d-nb.info/1148460594/34

„Ty tola wěš, zo so pola nas njekuri!“ mać jeho napomina. „Jowle so hižo jara kuri, hdyž so nětk dźělić dataj.“ „To njeje dźělenje, smy tola katolscy, mamoj so po kaznjach cyrkwje – porno tebi“, mać praji. Prjedy hač móžeše Handrij wotmołwić, nan na nju wujědźe: „Tej poslednjej słowje by sej zalutować móhła! Wón ma swoje žiwjenje kaž mój swoje.“ 

2. Handrij mjez wjelkami

https://d-nb.info/1144932513/34

Zatrabanske, to je wjelk! Handrij je hižo raz w Rěčicach był, před lětami je so dokładnje wobhonił – wjelk, dźiwje, njeskludźene zwěrjo, jeho fascinuje. Pjatnaće metrow wot njeho zdaleny steji dorosćeny wjelk a jemu při čilanju přihladuje. Pucher je prózdny a tuž ma Handrij ruce zaso swobodnej a z nimaj placa, tak wótře kaž móžno. Wjelk so njehiba. Handrij so stopnjuje: Z cyłeje šije rjeji: „Ćěr so, preč z tobu, nablaku!“ Ale wjelk drje serbsce njemóže a kaž přismoleny steji. Dalši pospyt: „Spadaj obesrańcu!“ Bohužel wjelk tež pólsce njerozumi a so ani milimeterčk njehiba.

1. Handrij a jeho rěčna rewolucija

https://d-nb.info/1144932289/34

Hanka ma akciju za wrótnu. Sedźi w swojim wuskim krótkim čornym šaće na čerwjenym konopeju, naliwa sej sekt, kiž je po bjesadźe z přećelkami zwostał, a čuje so kaž w filmje. Hłowu scomter dołhimi čornymi włosami dozady ćisnjenu a noze přez křiž hlada zasonjena na při blidku stejaceho šwižneho kadlu, kiž ju šibale-žedźiwje z wočomaj měri, a nimo njeho z woknom won do nocy.

K tomu so njedźelskej epizodźe Handrija tu w blogu přidružatej, kotrejž buštej lětsa w nalětniku wozjewjenej (ze zapodaćom titulow potajkim hnydom zaso namakaće):

STRAŠNE KUPANSKE CHOLOWY

Handrij kaž prašak na nju hlada: „Znajemoj so?“ – „Och, sy ty süß, ty tola z wěstosću zabył njeje, kak je z namaj we whirlpoolu było! Bohužel sy so bórze njejapcy zminył, bjeztoho zo telefoniskej čisle wuměnić móžachmoj. Ale to móžemy dźens nachwatać!“ Holca ze swojim kulojtym mjezwočom jemu dale a bliše přińdźe a cyle zbóžnje Handrijej do woči hlada. „O.k.“, wona po małkej přestawce pokročuje, „dźensa sy tróšku hinaši, ale to rozumju. Ty so kusk hańbuješ za to, štož smój we whirlpoolu činiłoj. Ale to njetrjebaš, běše smjerćrjenje.“

Čehodla Piwarc wo Piwarzu nětko njepiše a dokładny posudk Handrija pobrachuje

 Wobjed jich w hosćencu na třěše sejma wočakuje. Tak je so prajiło. We wosobnym restauranće pohosćenje pak tak dołho traje, zo Handrij prěnje piwko wupiwši dwě škleńcy na raz skaza, zo njeby čakacy zalačinił. „Tebje dla dyrbju so poprawom hańbować“, jemu Pětr do wucha šepta, ale skerje šibały, bjez poroka. Skónčnje wobjed přińdźe. Steak je tajki małki, zo sej Handrij mysli: To dyrbi předjědź być. Ale Pětr jeho powuči: „Tu chodźa ludźo, kotřiž ćělnje njedźěłaja, jim je to prawje tak.“

 

Lubosć w tutych sydom tekstach

Maš orientaciju na pućach Handrija? Poptom wěš, hač je tutu lubosćinsku scenu při sewjernym morju abo we Łužiskej jězorinje dožiwił:

Tón njemdry wukřik w sonje Handrija zaso zbudźi. Da swoje krótke jeansy na špundowanje padnyć, sam padnje na łožo a sej hnydom wusnje. Hdyž je wotućił, leža tež jeho spódnje cholowčki při łožu a Hancyne mjezwočo je bjezposrědnje před jeho wočomoj: „Što to dyrbi, knježe zaspanco, za čo z tobu w tutej spodźiwnej chaće přenocuju?“ Wonka wichor bjez přestawća howri. Wonaj so bjeze słowow namakataj a tworitaj katamaran na žołmach wótře šumjaceho morja, doniž na kupu zbóžnosće njedóńdźetaj.

Poćah k najlěpšemu přećelej

Štóž dokładnje čita, sobu dóstanje, zo je Handrijowy najlěpši přećel w prěnjej knize hišće serbski muž, ale wot druheje němski kadla. Wobchadźenje mjez twarskimaj dźěłaćerjomaj Handrijom a Ronnyjom je bjez tabuwow, kaž je mjez najlěpšimaj přećelomaj z wašnjom:

„Bin ich hier dein deutscher Sam?“, z Ronnyjoweho erta wujědźe, a k tomu: Samo sobotu mi druhdy samomu roboćić daš, hdyž so tebi radšo kumplej při swinjorězanju pomhać chce. A po swjatoku je ći žlokanje něhdźe druhdźe wažniše hač naš zhromadny projekt tu na statoku. – Handrij nožički a britwičku na kromu wumywadła kładźe a Ronnyjowemu rozhorjenemu wobliču w špihelu šibale praji: „Vergiss nicht, ich bin dein sorbischer Kanacke, der komische Bräuche hat.“ Na přikład zhromadnosć pěstować, Handrij wujasnjujo přispomni.

(Tuta scena rano w kupjele ze štwórteje knižki potom dale eskalěruje)

Dźěło

 Štož je dźensniši dźeń pozdatnje najwažniše w žiwjenju, dźěło, je w žiwjenju Handrija a Hanki wězo stajnje prezentne, ale jenož jako pozadk. Čehodla to tak je, čitar hižo w prěnim powědančku zhoni:

Što je wón na někajkim zdalenym twarnišću rył abo rumował, ju wulce njezajimuje. Wona ma w móšni jeho foto. Wón, cyle zbrunjeny wot pražaceho słónca, w krótkich jeansach na róštach, šibale dele na fotografa hlada. Wobraz wšo praji. So wě, zo ma tež wón ju na foće přeco při sebi, ale nic před laptopom sedźacu abo wosrjedź polcow połne knihow w bibliotece. Wobdźiwuje jeje mudrosć a to, štož wona z njej čini. Ale jeje dźěłowy biotop jemu jako fotomotiw powabny njeje. Tohodla wona na foće w jeho móšni bičwolejbul hraje.

 

„Handrij a Hanka w Hamburgu“ – a ze serbskim kwasom na Helgolandźe

Tule je knižka direktnje a darmotnje přistupna (pdf-dataja):

Handrij_V

„Pjaty Handrij“, lětnje powědančko, je wušoł. Runja wjele druhim młodym ludźom Łužicu wopušćiwši staj so Handrij z Hanku w Hamburgu zadomiłoj. A hdźe budźe nětko dawno planowany kwas – w Haslowje abo na Helgolandźe? Wonaj so za kupu w sewjernym morju rozsudźitaj, a tak jenička šěrokomórska němska skała prěni serbski kwas dožiwja.

Čitarjo w tutej serbskej knižce samo halunder namakaja, na kupje zakótwjenu frizišćinu. Do toho pak maja Handrija přez Łužisku jězorinu, Hamburgsku Reeperbahn, zetkanje ze žonu, kotraž je poprawom muž, požadansku rozmołwu za job w přistawje a wšědny dźeń w „eksilu“ mjez morjomaj přewodźeć. Tež w tutym rjedźe mjeztym zwučene powabne mjezyčłowjeske podawki parować njetrjebaće.  

Knižka zaso jako PDF-dataja k dispoziciji steji. Štóž chce tekst na papjerje čitać, njech sej jón wućišći. Wjele wjesela při čitanju! Je dotal z wotstawkom najdlěše (34 stron) powědančko rjada z Handrijom. Ale da so zaso krok po kroku „genießwać“. Hdyž maš pon telko šposa kaž Handrij sam, je so próca napisanja wudaniła, wšako chce Piwarc zbožownych ludźi měć.  🙂

 

Moje konkluzije z dźěłarnički „Njepřećelskosć přećiwo Serbam – zjaw wšědneho dnja?““

Štóž newsletter Katolskeho Posoła čita abo pdf-wudaće ma, hižo wo nastawku k fachowemu dnjej „Lubosć k blišemu – policija – towaršnosć“ wě: „Racionalnu“ perspektiwu policistow a „emocionalny“ wid angažowanych do woprawdźiteho dialoga wjesć, je nadawk, kotryž njeje fachowy dźeń w Budyšinje tak prawje zdokonjał. Ale přiwšěm su wuhlady do přichoda date. Na zakładźe tutoho přinoška z pjera Piwarca chce awtor tule – takrjec jako nóžku k wotrězkej „Wo njepřećelskosći přećiwo Serbam“ z dohladom do wotpowědneje dźěłoweje skupiny – někotre mysle dodać.

1. Stare časy běchu hubjeńše: Dźensa móžeš na přikład bjez wušparanjow w Kulowje na zjawnych městnach z dźěćimi serbować – to běše před jednej generaciju hišće cyle hinak (tak Sonja Hrjehorjowa ze swójskich nazhonjenjow). Tež Jurij Špitank rozprawješe wo prjedawšich njepřećelskosćach serbowanja dla w busu do Kamjenca. Tón problem je tohorunja rozrisane – bohužel přez to, zo bus hižo njejězdźi. Na kopańcy běchu hdys a hdys samo sudnicy mjez sobu serbowacym hrajerjam ze žołtej kartku hrozyli – tež tajke něšto bohudźak hižo njedawa. Potajkim mjenje stracha, wjac sebjewědomja!

2. Zo by policija přichodnje statnemu rěčnistwu skutkowniše dopokazy napadow na Serbow kaž w lěće 2014 předpołožić móhła, je trjeba, so po móžnosći na městnje wo natočenje z handyjom starać resp. jasne wuprajenja konkretnych swědkow prezentować. Woni móhli so škitać, tak přisłušny policist namjetowaše: Město priwatneje adresy by so tež za kóždeho potrjecheneho serbskeho swědka adresa Domowinskeho zarjada do aktow přepytowanjow a sudniskeho jednanja zapisać móhła.

3. Wuznawacy ateist Měto Nowak je za pozbudźenje do přichoda přikład „nakazanja“ ewangelskeje cyrkwje mjenował: wot stawiznow potłóčowaceje germanizacije do doby aktiwneho spěchowanja serbowanja a serbskeho ludu. Tuchwilu je najwjetša přećelnosć napřećo Serbstwu tam, hdźež je hižo nimale mortwe, a najwjetša hida, hdźež je najbóle žiwe. Tak su – po měnjenju Piwarca – konflikty tež wuraz žiweho Serbstwa, na kotrymž móže so něchtó postorkować. Runje tohodla pak trjebamy w jadrowych kónčinach rěčnu ofensiwu w zjawnosći: Žadyn rjemjeslnik bjez serbskeje wabjenskeje tafle!

4. Dyrbimy mjez hłuposćemi a njepřećelskosćemi rozeznawać. Nic kóžde njeporadźene hrónčko, kaž při Ewangelskim šulskim centrumje w Huskej, je wuraz hidy. Pobrachowacu sensibilitu móžeš z wjac wědu přewinyć. Zo njebychu so Serbja wjele Němcam prěnjotnje jeničce jako jejka molowacy lud w folkloristiskich drastach jewili, je nadawk Serbow samych a jich přećelow. Hdyž bě pak w internetnej knize wobličow na stronje Sakskich Nowin wulki shitstorm přećiwo Janej Nukej, dokelž na pobrachowace mjeno „Sprjewja“ při nowym zapadnym wobjězdźe Budyšina skedźbnješe, steji runoprawosć Serbow na hračkach.

Njedźelska epizoda z Handrijom: STRAŠNE KUPANSKE CHOLOWY

Po retomasu smjerćchutnych přinoškow w blogu trjebamy nuznje zabawnu chwilku. Tohodla je blogowar z kašćikow cedlkow wo Handriju – kiž budźe znowa zaso knižnje tu něhdy po jutrach přitomny – jednu epizodu won wzał, kotraž njeje zastup do knižkow namakała. Ale za popołdniše njedźelske lěhanje na konopeju z likerom w jednej a mobilnym internetom w druhej ruce runje tak dosaha.

Jakub so kaž přeco komdźi. Handrij z wostudy hižo třeću cigaretku kuri, hdyž so stary kumpl ze swojim motorskim bliži. Před na kamjenju kokacym Handrijom wón stejo wostanje, „chwaleń Jězus Chryst!“, a jako přidatne postrowjenje tak na płun tłóči, zo motorske na wuši pohłušace wašnje zawuje. Zdobom so postrowjeny w ćmowomódrej mróčeli wotpłuna zhubi. Handrij tule wóń lubuje.

„Na wěki wěkow. Ey, Alter, njemóžeš jónu w žiwjenju dypkowny być“, so Handrij z posměwkom puzoli. „Wěš ty, pola nas na uniwersiće“, so Jakub započnje, ale Handrij jeho hnydom přetorhnje: „Njebych wědźał, zo sym twój profesor!“ – „Ně, ale wučer móžeš nětk hodwać, bratrě, jako twarski pomocnik snadź za předmjet ručne dźěło. W Sakskej wot najnowšeho kóždeho jako wučerja bjeru!“

„Přestań žwać a pój nutř!“ Handrij chětř stanywši kumpla namołwi. Tón žwjenkačk wuplunje a motorske zady awtow na kromu parkowanišća staji. Parkowanišćo je přepjelnjene, a nutřka je wšo z ludźimi połne. Wonaj posledni wěšak hrabnjetaj a so do jedneje swobodneje kabiny tłóčitaj.

Handrij a Jakub wot daloka nimale kaž dwójnikaj wupadataj, štož je jimaj tehdom w zhromadnym času na kopanišću hustodosć pomhało: Hrajerjo přećiwneho mustwa běchu iritowani najprjedy njewědźo, koho runje před sobu maja. So wě, hdyž dokładnje hladaš, widźiš na Handriju wšudźe por wjac kosmow hač pola Jakuba, a jeho nós je wjetši. Zo wón wot zašłeje młodosće sem bjez přestawki kuri, mjeztym zo Jakub ani njewě, kak tobak słodźi, a – wězo bjez słónčneje kremy – cyłe lěto w słóncu na róštach steji, je hižo prěnje slědy zawostajiło. Ale jeju jakna, poměrnje mała postawa je podobna, šibały raz někak róžkateho mjezwoča tež – a tak dokładnje ludźo na cuzych ludźi tak a tak njehladaja.

Potom je so Jakub bayerskeje přećelki dla kopańcy wzdał, wšako by jenož hišće kóždy druhi kónc tydźenja za to chwile měł. Nětk pak wobaj chwile mataj, po tym ze je Handrij z kopańcu hotowy. Tak běše dorěčane, wšako Jakub prawidłownje na kupanje do tuteje kupjele chodźi.

Njedźelu popołdnju je wulki hołk a tolk w tajkej dožiwjenskej kupjeli. Nastajnosći něšto praska, dźěći haruja, starši swarja, hdys a hdys so něchtó pumpota. Ale to někak k tutej specielnej njedźelnej atmosferje w „spós-kupjeli“ słuša. Mjeztym zo so Jakub hišće ze swojimi čornymi kožanymi motorskimi cholowami bětluje, je so Handrij hižo slekł a wšě swoje drasty do sačka wěšaka tyka.

Wonka so holca hórši: „Wšo wobsadźene!“ Jakub so smějkota: „Chcemoj ju nutř pušćić?“ Handrij pak w swojej wobwěšnej toboli na ławce spody trěnja za swojimi kupanskimi cholowami pyta a bórboli: „Dobra ideja, ale pon dyrbi najprjedy jedyn wot naju won, za třoch w tutym pukloće městno njeje.“ – „Potajkim ty, wšako sy porno mni hižo nimale hotowy“, Jakub šibale měni a swoju motorsku kožanu jaku nad Handrijowym t-shirtom na wěšak pójsnje.

„Ja mam chwile“, měni Handrij, nowe whatsapp-powěsće na smartfonje checkujo, mjeztym zo w swojich jaskrawych módrych kupanskich cholowach na ławce sedźi. Nětk horje hlada a pytnje, zo je so brjuch kumpla přeměnił: „Ey, krydnješ ty te dźěćo, kotrehož ultrazwukowy wobraz sy na facebooku wozjewił?“ Jakub swoje wěcki tež do sačka tykajo so zadźiwanje k njemu wobroći: „Sehr witzig, knježe, wěš tola, zo moja přećelka w Mnichowje bydli. Te swinjace nohi em jara słodźa.“

Tola njejapcy Handrijej něšto cyle hinaše do woči bije: „Što do kupanskich cholowow w ruce dźeržiš, su to etwa twoje?!“ Čorny kupanski slip ze so smějacym běłym nopom. „Gajl, něwěrno?“ Jakub hordźe wotmołwi a z mikotom doda: „Njebudź zawistny, ja ći dźens wupožču, hdyž mi twoje módre daš!“

„O.k., to je dobry handl“, so Handrij wjeseli a nopowe cholowčki wobuje. Při tym Jakub pruwowacy přihladuje a triumfuje: „A małe wjelbowanje je pola tebje najebać w fitness-studiju natrenowane myški tež widźeć!“ – „Popřej mi, to je te piwo!“, Handrij ze so błyšćacym mjezwočom praji, ćehnje bleši z toboły, jej wočini a jednu Jakubej da: „K strowosći!“ Mjeztym wonka hólc so hórši: „Wšo wobsadźene!“ – „Za njeho chwatać njetrjebamoj“, so Jakub smějkota, a tak wonaj najprjedy piwowu přestawku přijomnje na ławce kokajo činitaj.

Njedźiwajcy mjerwjeńcy w hali kupjele staj hišće swobodnu čaru za kupanje w arealu za sportowcow namakałoj, wšako so masa ludźi njedźelu radšo w nišej wodźe druhich wobłukow zabawja. Wonaj staj mócnje krawlowałoj, ale Handrij, hižo mjenje abo bóle wučerpany wot kopańcy, je so bórze z basenka zminył a so radšo w prudźenskim kanalu znošować dawa. Tam je jenož por małych dźěći, pak z nanom pak z maćerju poboku, kotrež wjesele sobu ćahnu.

A jedna tołša přećelna holca w jaskrawym smužkatym kupanskim wobleku, kotraž so před nim srjedź kanala jewi. Handrij we wěstym wotstawku z nohomaj borzdźi a so stupi, tak ze je wón hišće hač do brjucha we wodźe, a hlada do směra Jakuba. Ale tón widźeć njeje, najskerje pilnje dale płuwa. Prjedy hač nimo holcy běžeć móže, jemu napadnje, zo wona napjeće na něšto při nim we wodźe suta, doniž z njeje njewuprasnje: „To sy woprawdźe ty z tutym nopom! Dźensa je mój dźeń zboža!“

Handrij kaž prašak na nju hlada: „Znajemoj so?“ – „Och, sy ty süß, ty tola z wěstosću zabył njeje, kak je z namaj we whirlpoolu było! Bohužel sy so bórze njejapcy zminył, bjeztoho zo telefoniskej čisle wuměnić móžachmoj. Ale to móžemy dźens nachwatać!“ Holca ze swojim kulojtym mjezwočom jemu dale a bliše přińdźe a cyle zbóžnje Handrijej do woči hlada. „O.k.“, wona po małkej přestawce pokročuje, „dźensa sy tróšku hinaši, ale to rozumju. Ty so kusk hańbuješ za to, štož smój we whirlpoolu činiłoj. Ale to njetrjebaš, běše smjerćrjenje.“

Skónčnje so Handrij zhraba: „Alzow, ja docyły njewěm, što ty měniš …“ – „Prašej so swojeho nopa, tón je tola wšo direktnje sobu dóstał“, so wona směje. Na kromje prudźenskeho kanala so pochmurny zasadźity hólc pokazuje, kiž na Handrija hlada, hač by jeho zežrać chcył. To Handrijej wupuć ruba: „Njechaš nětk radšo dale ze swojim přećelom płuwać?“ –

„Tón mój přećel njeje, tón sej to jenož mysli. Njestaraj so wo njeho!“ – Handrij hlada so prašacy na woneho młodeho muža w bokserskich cholowach z pisanymi palmami. „Wona łži“, tón praji. „A hdyž chceš ju mi zaso wupřahnyć, to sej lubić njedam“, kadla hrozy.

Handrij wotpohlad nima, so holcy dla młóćić, kotruž ani njeznaje. Tohodla wón tak čini, hač by tola Jakuba wuhladał, kotrehož fiktiwnej postawje nětk kiwa. „Wodajtaj prošu, móžemy hnydom wšo někak wujasnić. Ale dyrbju skrótka ze swojim kumplom něšto dorěčeć, prjedy hač woteńdźe. Čakajtaj dwě minutce, prošu.“ Při tym so Handrij na kromu kanala zepěra a z njeho wulěze. Hólc a holca tróšku perpleksnje hladataj a so njehibataj. Potom holca tola hišće słowčko piknje: „Ale pój tón raz wróćo!“

Basenk sportowcow docpěwši Handrij Jakubej přiwoła: „Skoč hnydom won, mam wažnu wěcku za tebje!“ Jakub drje zadźiwany hlada, ale so do spěcha ma, přeće sćěhować. Zwonka wody Handrij jeho na chribjeće hrabnje a bjeze słowow z kupjele won do dušow ćehnje. Tam tuchwilu připadnje nichtó njeje. Handrij sej Jakubowe kupanske cholowy wuzuje a na městno za mydło połoži: „Daj mi moje kupanske cholowy wróćo!“

Nětk Jakub kaž prašak hladajo Handrijowe kupanske cholowy wuzuje a pódla swojich kładźe: „Sy ty někak wobłudnił, Handrijo?“ – „Docyła nic, nawopak, wostrózbnjeny. Mi je tón nop na kupanskich cholowach přestrašny. A wote tebje chcu ja wědźeć, što je jow eigentlich lós.“ A potom swojemu kumplej spodźiwny podawk w prudźenskim kanalu powěda. Tón zastróženy reaguje: „Jězusmarja, ta je zas jow?“

Jónu je Jakub wotydźenja wječor z njej bachtał, kaž wón to kóždy raz z druhimi ludźimi čini, wšako je wón runja Handrijej towaršliwy typ. Nó haj, a hdyž jej wo wěstych partyjach „bussi-bussi“-šikimiki w Mnichowje powědaše, hdźež so ludźo k witanju łahodnje na lico wokošeja, chcyše sej wona to wot njeho pokazać dać. Jakub měješe por colu-rum-napojow intus a njeje sej ničo wosebiteho při tym myslił.

„Ta wboha holca, snadź dotal w žiwjenju jenož mało lubosćow zwučena, je so hnydom do mnje zahladała. A tón hólc z jeje kliki, kiž ma najskerje z njej tajki, kaž Němcy praja, poměr z praženymi běrnami, je so hnydom do mnje dał, myslo, zo chcu ja ju jemu wupřahnyć. Tohodla sym někak ćeknył.“

„Što je to do poměra?“, so Handrij praša. „Ženje słyšał njejsym.“ – „Nó haj, ničo kruteho, muž wopytuje wěsty čas žonu, na přikład k wječeri a potom z njej lěha, bjeztoho zo hromadźe bydlitaj. Tohodla wona tež twjerdźi, zo wón jeje ,přećel’ njeje.“ W tutym wokomiku so durje z kupjele wočinja, młody muž zastupiwši swoje jaskrawe bokserske cholowy wuzuje, shampoo z toboły hrabnje a so do dušowanskeje rumnosće poda. Pochmurny kadla jeju wuhladawši kaž pjenk stejo wostanje a so hnydom rozhorjenje na Jakuba wusypa: „Kak daloko chceš swoju mašu dale plesć?“

„Ey, reg dich ab, dźens běch ja tón, kotrehož je twoja holca narěčała“, Handrij jemu ze šibałym posměwkom rozkładźe. „Ale wój jenož na te kupanske cholowy z nopom hladataj, to pak su poprawom jeho draby“, nětk na Jakuba pokaza. „Z nim je wona prěni raz pobachtała. Zo je wón jej blöderweise demonstrował, kak so ludźo na partyjach w Mnichowje strowja, njetrjeba će mylić. Tón ma přećelku w Bayerskej a nima chwile za wulke afery we Łužicy, a ja mam swoju Hanku, kopańcu, twarnišća a fecich kumplow – alzow tež chwile za druhe holcy nimam, rozumiš?“

Tón kadla, kusk wjetši hač wonaj, je nětk bóle překwapjeny hač pochmurny. Handrij k swojej toboli skočiwši blešku piwa přinjese: „To sej nětk dźělimy – k strowosći, mužej!“ – Tón třeći jako druhi z blešu připije a praji přećelnje: „Ja sym Franc.“ – Potom blešu Jakubej da, kiž wotmołwi: „Ja sym Jakub, a ći te kupanske cholowy z nopom darju – Handrijej a mi wone zbožo njewobradźeja!“ Franc zbóžnje hlada. Nětk je zas Handrij na rjedźe: „Ale zo by to jasne było, Franco: Twój bokserski měch z tymi bekloppt palmami njecham měć!“ Wšitcy třo so wótře směja.

Krótko po tym so zaso durje wočinja a spłóšiwy žónski hłós so praša: „Franco, je něšto so stało?“ Tola Franc jenož so smějkotajo porst na hubu dźerži. Mužojo mjelča. Holca w swojim kupanskim wobleku do dušowanskeje rumnosće zastupi a – porjadu na Jakuba, Handrija a Franca hladajo – z hłowu wije: „Ich fass es nicht, to je přewjele za mnje!“ – „Maš prawje“, Handrij wotmołwi, „koncentruj so na Franca, tón so smějacy nop nětk k njemu přećehnje!“

— To běše poslednja sada tuteje epizidy, a někotryžkuli čitar so praša: Ey, Piwarco, hdźe je tón raz erotiska scena wostała? Prošu wo zrozumjenje: Handrij je swojej Hance swěrny (po tym zo je so z druhimi w puberće wurajtwał) a ta njeje pódla. Jakub chcyše prosće płuwać (hač je swojej přećelce swěrny, to šće njewěmy). Ronny, kiž k dyrdomdejam tajkeho razu chila, njeje sobu přišoł. Potajkim byštaj jeničce ta holca a jeje njepřećel-přećel teoretisce k dispoziciji stałoj. Praktisce pak nic: Štóž w tajkich drabach do wody chodźi, tajke něšto nječini. —

 

Za krótkodowol, přichodne prózdniny abo bjezsparne nocy steji knižny Handrij k dispoziciji:

 Handrij w dojutrownej turbuleny:

https://d-nb.info/1150468394/34

 Handrij a jeho rěčna rewolucija / Handrij mjez wjelkami / Handrij w hodownym chaosu:

https://d-nb.info/1149195258/34

 Handrij w hodownym chaosu:

https://d-nb.info/1148460594/34

 Handrij mjez wjelkami:

https://d-nb.info/1144932513/34

 Handrij a jeho rěčna rewolucija:

https://d-nb.info/1144932289/34

Z Handrijom w načasnych Serbach po puću

Tuchwilu steja štyri powědančka „serbskeje hyperrealistiskeje literatury“ Piwarca w Němskej narodnej bibliotece swobodnje k dispoziciji.

 AKTUALNA KNIŽKA:

 Handrij w dojutrownej turbulency (24 stron)

https://d-nb.info/1150468394/34

Křižer Handrij ze swojej lubej Hanku pod jednej třěchu z přeswědčenym ateistom, jeho tróšku ewangelskej slubjenej a wćipnej pjećlětnjej dźowčičku, rodźenym muslimom a jeho punk-lubku – a z njewočakowanymi wopytami, dwójce policije. Čini to hišće špos? Namakaš jowle jutrowny měr? – Literarna wersija wědomostneho přepytowanja starych a nowych konfliktow.

Handrij a jeho rěčna rewolucija / Handrij mjez wjelkami / Handrij w hodownym chaosu (trilogija – 54 stron)

https://d-nb.info/1149195258/34

Handrij w hodownym chaosu

https://d-nb.info/1148460594/34

Handrijowaj staršej chcetaj swoje mandźelstwo anulować dać. Na to wotmołwi Handrij z njewšědnym wulětom, kotryž mać a nan hižo ženje njezabudźetaj. Připódla ma wón hišće diskusiju ze sejmikarjom wjesć, kopańcu hrać a so wot mjeztym najlěpšeho přećela Ronnyja překwapić dać. A na kóncu sedźitaj z Hanku při fararju …

Handrij mjez wjelkami

https://d-nb.info/1144932513/34

Kak so ći wjedźe, hdyž wječor pozdźe ze sawny stupiš a sy na zahrodźe njejapcy z wjelkom konfrontowany? Tež spodźiwny poskitk inwestora płuwaceje wjeski wužaduje – a pon je tam hišće tuta fejta, hdźež Handrij w srjedźišću třiróžka wotući. Na montaži w Frankobrodźe nad Mohanom dóńdźe k přewrótej. Připódla Handrij a Hanka „dźender“ rozpušćataj.

Handrij a jeho rěčna rewolucija

https://d-nb.info/1144932289/34

Twarski pomocnik a wědomostnica – Handrij a Hanka staj w swojim minidomčku njemylenaj w luboznej harmoniji žiwaj, doniž sej Pětr z krajnoradneho zarjada jeju pomoc přećiwo „módrej žołmje“ nježada. Štož so na Bohatej hasy dorěči, móže Handrij hakle doma zwoprawdźić. Hancyny serbski algoritm skónčnje swojemu lubemu flashmob noweho typa zmóžni.

Handrij I, II a III w jednym zwjazku

Nětk steja Wam prěnje tři nowele (powědančka) wo Handriju z pjera Piwarca jako zhromadny zwjazk (54 stron) k dispoziciji (hlej pdf-dataju Handrij_I-III). Tež přez link Němskeje narodneje biblioteki přistupny: https://d-nb.info/1149195258/34

Handrij_I-III.pdf

Hodowne powědančko z pjera Piwarca – jako dar wšěm čitarjam bloga

Tu je za Was – direktnje přistupna – třeća nowela Piwarca: „Handrij w hodownym chaosu“. 21 stron lektury za finale adwentneho časa, hody abo čas mjez hodami a Třomi kralemi.

W rewolucionarnej nazymje 1989 rodźeny Handrij a jeho přećelka Hanka, kotraž běše tehdom hižo pěstowarske dźěćo, staj nětk z jónkrótnymi wužadanjemi konfrontowanaj. W srjedźišću steji tón raz tema mandźelstwo w dwěmaj generacijomaj – a připódla dźe hišće wo politiski poćah: mjez přiwisnikami serbskeho parlamenta a Domowinu. A skónčnje hraje tež kopańca wjetšu rólu.

Prěnja nowela tutoho rjada „Handrij a jeho rěčna rewolucija“ a druha „Handrij mjez wjelkami“ matej mjez druhim z tym činić, štož w titulu steji. Štóž wšě čita, tón potom wšo wě.

Wjele wjesela při čitanju! (knižka je pdf-dataja Handrij_III, hlej pod titulnym wobrazom)

Handrij_III.pdf

Pötzscha dla pola biskopa 😊

Přećel Serbow a nawoda katolskeho běrowa Sakskeje, Christoph Pötzsch, je so ze swjatočnym přijećom na wuměnk podał. Najebać moju zrudobu, zo so tónle wusahowacy intelektualc z krajnej politiku rozžohnuje, mějach potom hišće wulke wjeselo; Piwarc móžeše priwatnje woměrje z biskopom wo wšěm rěčeć, štož mi tuchwilu hladajo na njeho a cyrkej na wutrobje leži. Po tutej bjesadźe sym sej zaso wěsty: Bóh lubuje serbski lud. 😊

PS. Naslědnik Pötzscha, Daniel Frank, je diakon, swójbny nan štyrjoch dźowkow a dźěła hišće jako jurist pola BASF we Čornym Gózdźe.

Čehodla je katolska wyšnosć nětko tajka antiserbska kaž prjedy ewangelska?

Mój něhdyši šef, emeritowany Lipšćanski profesor awstriskeho pochada, so mje wčera składnostnje pohrjeba znateho krajneho politikarja w Lipsku prašeše: Čehodla čini nĕtko katolska cyrkej ze Serbami w Hornjej Łužicy to samse kaž prjedy ewangelska cyrkej w Delnjej Łužicy?

Stary přećel Serbow, kiž měješe wjele serbskich studentow a podpěrowaše w lĕće 2001 Chróšćan zběžk, měni z tym tajkule zasadnu strukturelnu njepřećelskosć cyrkwinskeje wyšnosće napřećo serbskemu ludu, kaž ju tuchwilu w našich jadrowych kónčinach z wot horjeka předwidźanej fuziju do směra jedneje wulkowosady dožiwjamy.

Hódančko we Wosadniku: Što su niske požadosće? Prošu wo pokiwy!

„Skłonić niskim požadosćam“ je hižo dołho woblubowana formulacija w teksće ke křižowemu pućej na póstnym nyšporu. Dokładnje prajene, so modlimy, zo to činić njesměmy.

To wočiwdnje zastarske zapřijeće njeje, wšako steji tež w nowym Wosadniku. Što to pak woznamjenja? Štó móže mi pomhać? Prošu wo wěcywustojne pokiwy k wujasnjenju!