Hdyž bydliš we Łuze kaž Piwarcecaj, potom móžeš sej drje předstajić, zwotkel sej wjes swoje mjeno bjerje. Ale ćim rjeńšo je, hdyž při njedźelskim wuchodźowanju njejapcy spóznaješ, hdźež žiwe korjenje woznama wjesneho mjena woprawdźe su: w bliskim hajku. Tu je bajkojta domizna wódneho muža a pochad duše našeho sydlišća. Runje w babylěću krasny blečk za wodychnjenje a wočerstwjenje. A nic naposledk zaso w přichodnym horcym lěću, wšako je łuh přirodnje derje klimatizowany.
Zady domčka nawječor do spočatka nalěća: Je dosć dźěła, na puću ke kólnjam a wotpadkowym tonam sněh sypać. Ale to njewadźi, po dołhim dnju za pisanskim blidom w měsće je kusk sporta w čerstwym powětře něšto jara wokřewjaceho. Hewak njejsu ćělne mocy wućežene, a to mužej njetyje :-).
Připowědźene temperatury za sobotu, termin hłowneje zhromadźizny: Maksimalnje nula, minimalnje minus wosom stopnjow. Potajkim je na žurli najrjeńšo :-). Jutře budźe nachwilnje milišo: plus štyri stopnje. Kalendariske nalěćo jutře startuje, zdźěla z dešćom. K jutram pak chcu kolesować – ke křižerjam.
Sobotu po dźěle na parkowanišću hotela we Weinböhli: Awto je skónčnje wot masy sněha wuswobodźene, ale móžu docyła wotjěć?
Po puću domoj: Lědma rozdźěl mjez dróhu a polom je widźeć, doniž do Łuha njeprińdźeš.
Kusk dale dźěłać, ale nětk w ćopłej dźěłarni a z woknom won móžeš so nad krasnej zmyskej krajinu cyle bjezstarosćiwje wjeselić.
Monika Gerdesowa je so mje składnostnje mojich lětušich narodnin na facebooku prašała: „Dokelž sy Abrahama wuhladał nětk – kak dha wón wupada?“
Spytam wotmołwu tworić: Z Abrahamom je kaž z Bohom – direktnje jeho widźeć njemóžeš, ale na jeho skutkach jeho spóznawaš. Sym zawčerawšim scomter rjanym darom sćěhowacu kartku ze zbožopřećemi naju němskeju (!) susuodw dóstał:
Štóž je srjedu wječor na swjedźenju w Kozarcach pobył, je Dagmar live dožiwił: Wona bě prěnja po wječeri, kotraž je něšto ke kulturnemu programej přinošowała. Jeje mandźelski Dietmar, swobodny wikowanski zastupjer, bě nažel na słužbnej jězbje w Posaarskej. Ale smy jemu někotre časće dobreje pječenje schowali :-).
Wonaj běštaj tež před lětami prěnjej, kotrymajž je napadnyło, zo to serbske na Njeswarskej zdźělence ke komunalnym wólbam pobrachowaše. A dokumentaciju z fotami našeho lětneho swjedźenja na hasy staj namaj nimo němskich tohorunja ze serbskimi słowami porjeńšiłoj.
W zjawnym wobłuku je zapřijeće „přećel Serbow“ mjeztym kusk inflacionarnje nałožowane. Ale w tutym padźe woprawdźe trjechi – tohodla: Sława jimaj!
„1913 – lěćo lětstotka“ rěka nowa kniha, kotraž lěto wopisuje, hdyž je so naša nětčiša doba započinała. Literatura, wuměłstwo a hudźba su swój potencial wuměrjowali. Po dwěmaj swětomaj wójnomaj, po kóncu stareju antagonistiskeju blokow a přechadźe čłowjestwa do bjezkónčneje syće mjezsobnosće so nětk 2013, lěćo lětstotka, scomter kóncom tuteje doby bliža, nic jenož dokelž je Maya-protyka za čas po 2012 zahajenje noweje fazy stawiznow připowědźiła … 🙂 Běrtlk lětstotka po přewróće je najwjetši čas stare kolije a přežite konflikty wopušćić.
Apropos kolije: Rańše slědy dźensa na jutřiše hody bjez sněha pokazaja – w stopach a kolijomaj je hižo kusk wody widźeć, taće ćišći wčerawšu zymu nabok. Ničo njebudźe drje z běłymi hodami, ale přeju Wam wšěm njedźiwajcy toho krasnu hodownu naladu, rjane swjate dny, měrny čas „mjez lětomaj“ a dobry start do stroweho noweho lěta! A taće bě symbol za přewinjenje „zymneje wójny“ (mjeztym tež za změnu klimy, ale to njech tule wulku rólu njehraje, přetož njewěmy, kotry podźěl matej na tym čłowjek a słónco):
Połsta lět po 1913 sym so narodźił, sydomnaće měsacow po twarjenju Berlinskeje murje. Dźensa ani njeje cłownikow mjez Němskej a susodnymi krajemi, a mjez mojim ródnym městom Hamburgom a wuzwolenej domiznu we Łužicy njeje hižo murjow, kałatych grotow a wojakow na stražnicach, ale derje wuhotowanych awtodróhow, na kotrychž móžeš w pjeć hodźinach bjez přestawki z Hamburga do Zhorjelca jězdźić. A EU je lětsa za swój model zhromadnosće ludow bjez hranicow měrowe nobelowe myto dóstała. Na „starym kontinenće“ z – tuchwilu hišće – najstaršej ludnosću na swěće je najkompleksnišich administratiwnych strukturow, z kotrymiž móžeš zasadnje wšě nutřkowne konflikty bjez namocy rozrisać.
Stupace žiwjenske wočakowanje ludźi po cylym swěće ma něšto z ewoluciju činić: Čłowjek trjeba dale a wjac časa, zo by so w dale a kompleksnišim globalizowanym swěće zadomić móhł. 35-lětny wobydler starokamjentneje doby je starc był, rowjenk samsneje staroby w našim času je hišće „młodostny“. A hdyž dźěše lětsa wo nowe wjednistwo Lěwicy, bě w medijach tež rěč wo wuznamje Hamburgskeho politikarja z mjenom Jan van Aken (51), a wón bu předstajeny jako „młody muž“. Nó haj, z mojeho subjektiwneho wida su abrahaminy z dobrej składnosću, so jako dorosćeny začuwać, kiž je nětk poprawnym wužadanjam žiwjenja zrosćeny. Stary być móžeš potom hišće běrtlk lětstotka pozdźišo – abo tež nic …
Čehodla tež klětuše „serbske lěćo lětstotka“ wočakuju? Dokelž maja ludźo wšě „ekstremy“ syte, kotrež su protagonisća wšelakich kulturnych a politiskich prudow sto lět dołho wuspytowali. Jim je tež dosć a nadosć wospjetowanjow starych konfliktow dokoławokoło přeco samsnych temow a to lětdźesatki dołho ze samsnymi eksponentami w zjawnych rozestajenjach. Na proze k nowej dobje steji přesyćenosć – přewjele informacijow, přewjele tworow, přewjele poskitkow a přewjele žwanjow na wšěch kanalach dla. A konkluzija je, jenož to k wědomju brać, što nam dale pomha k połnosći zhromadneho žiwjenja.
Moja wowka praješe: Mamy cyrkwinu wěžu – to je naš błyskowód za wšě statoki wjeski. Tež pola nas we Łuze – znajmjeńša štož susodow w bliskosći potrjechi – nichtó błyskowód nima, hačrunjez njeje cyrkej. Ale wulke štomy, kotrež bychu błysk „přewzali“ – abo tola nic?
Hladajo na to, zo je tuchwilu kóždy dźeń njewjedro a kóždy druhi dźeń dobrowólna wohnjowa wobora po puću – dotal nic wohenja, ale wody w pincach dla, so prašeš: Njeje to tola lěpje, do błyskowoda inwestować? Nětk najprjedy na zwučene wašnje tykače z tykačkow wućahnu – wjedrarjo su zaso błyskanje a hrimanje připowědźili …
Financielne fundamenty europskich statow su wohrožene – jedyn kraj po druhim před kolapsom steji, ale w Němskej je po wšěm zdaću swět w porjadku: Samo naš Jědlowy puć we Łuze so hižo tydźenje dłóžbuje.
Nichtó při puću bydlacy njeje sej přał abo takrjec komunalnopolitisce skazał resp. sej žadał, zo so lětdźesatki dołho mjenje abo bóle błóćana hasa z plesternakami wusadźi. Ale gmejna Njeswačidło da to w zwisku z Łuhowskim dróhotwarom sčinić. A to nas wšěch wězo jara wjeseli.
Sčasom do Europeady drje njeje puć dotwarjeny, ale hač do prózdnin budźe skutk zawěsće zdokonjany. A awta hosći, kotřiž potom na grilwanje přichwataja, budu po wopyće porno prjedawšim časam tak wupadać kaž do toho :-).
Łuhowske nalěćo: Stańši z łoža na wjerbu hladać (na łubi z woknom won), kotraž je w třećim lěće tule na zahrodźe žiwa. Budyske nalěćo: Dźens wječor we wosmich na žitnych wikach serbski koncert popoweje a rockoweje hudźby dožiwić.
Štóž ma wodnjo wjac chwile, njech sej program w měsće popřeje, mjez druhim zajimawe poskitki SLA, hlej do oficielneje protyčki Budyskeho nalěća na stronach měšćanskeho zarjada:
http://www.bautzen.de/default.asp?iid=852&mid=0&uid=0
Tež we Łuze so dźensa na křižerjow wjeselimy. Jutrowničku w 9 hodź. leži tule hišće kusk sněha. Njedźiwajcy zymneho wjedra wšěm křižerjam po cyłej Łužicy přejemy: Daj Bóh zbožo!
Zdźělenka biskopstwa:
http://www.bistum-dresden-meissen.de/front_content.php?idcat=1579&idart=19210
Piwarc's Weblog 