Zbóžna lochkosć byća – model Alojsa Andrickeho

„Štóž jeho rano wuhlada, bě wjesoły cyły dźeń.“ Z tutym znatym citatom sobujateho Alojsa Andrickeho w koncentraciskim lěhwje je biskop wašnje a wuznam serbskeho martrarja, kotrehož zbóžnoprajenje so swjatkownu póndźelu w Drježdźanach swjeći, nazornje na dypk přinjesł. Pod najćešimi wuměnjenjemi zbóžnu „lochkosć byća“ zwoprawdźeć móc, to je bjezdwěla najwjetša hnada. So w kaceće wječor kaž artist po rukomaj do lěharnje podać móc a njedźiwajcy najsurowišeho terora swěru druhim a z tym sebi samomu žiwjenje z radosću porjeńšeć chcyć – to je woprawdźe njepřetrjechujomny přikład.

Tuchwilu so w zwisku ze zbóžnoprajenjom wjele wo „podawku lěttysaca“ rěči, štož hladajo na dotalnu jónkrótnosć tajkeho počesćowanja w Sakskej rodźeneho čłowjeka přitrjechi. A nawjazujo na wulku ličbu wěriwych na Ewangelskim cykwinskim dnju, kotryž je so njedawno tohorunja w sakskej stolicy wotměł, w medijach so hižo wo lětušimaj nabožnymaj wjerškomanj w Drježdźanach powěda. Hdyž njeje z tym načasne „eventowanje“ z dale a wjac a dźeń a wulkotnišimi zarjadowanjemi měnjene, hdźež steja „efekty“ w srjedźišću“, je to tež w porjadku, wšako čłowjek wjerški k zwuraznjenju zmysła žiwjenja trjeba – hlej na přikład na kwas jako swjedźeń lubosće.

Při wšěch poskitkach terminow, dopomnjenkow, programow, narěčow, artiklow a njehladajo na hoberske organizatoriske wužadanja – w tutym zwisku wulki dźak Katolskemu Posołej za orientaciju w kóždym nastupanju dokoławokoło swjedźenja zbóžnoprajenja! (za tajke něšto trjebaja druhe redakcije w Němskej wosebity stab ludźi) – njesmě so pak na to zabyć, zo njeńdźe wo katalog nabožnych tworow, ale poselstwo lěttysaca: Koncentrujće so kaž w dobrym mandźelstwje, intaktnej swójbje a swěrnym kruhu přećelow na prioritu mjezsobneho wozboženja, kóždy na swoje specifiske wašnje – kaž Alojs Andricki.

Koncert k 200. narodninam Jana Kiliana

Dokumentowana nowinska zdźělenka Serbskeho ludoweho ansambla

Chór Serbskeho ludoweho ansambla pod nawodom chóroweho direktora Karstena Sprengera přeprošuje njedźelu, dnja 19. junija 2011, w 16.00 hodź. do Bukečanskeje cyrkwi a njedźelu, dnja 26. junija 2011, w 17.00 hodź. na žurli SLA ke koncertej z twórbami Jana Kiliana. Moderaciju přewozmjetaj Alena Farkas a Karsten Sprenger.
Ze swojimi wjace hač sto kěrlušemi słuša Jan Kilian do najpłódnišich basnikow ewangelskich Serbow. Wón přełoži nabožne spisy z němčiny do serbšćiny a wuda zběrku swojich kěrlušow.
Dźensa spěwaja jeho kěrluše Serbja wobeju konfesijow.

Zastupne lisćiki za 8,- €, potuńšene za 6,- €, dóstanjeće w Serbskim ludowym ansamblu (03591 / 358 107) a při dnjowej pokładni.

Najebać Ehec kórki jěmy

Přiznawam: My kórki jěmy – pólske, kotrež moja mać na wikach w Zhorjelcu nakupuje. A moja mać a jeje susodka (připódla prajene: pobožbna ewangelska žona ze Slepjanskich kónčin) stej zahrodnikej swěru wostałoj, kotryž jimaj hižo dlěši čas čerstwu zeleninu domoj dodawa.

My nochcemy małowikowarjow a burow přež bojazliwu zdźeržliwosć hladajo na wšě zežiwidła, kotrež na lisćinje poručenjow politikarjow steja, zruinować. Žiwjenje je wotwažowanje rizika. Jězdźu hižo lěta dołho kóždy dźeń přerěznje 150 kilometrow z awtom, hačrunjež su w tutym času dźesaćitysacy ludźo na dróhach w Němskej swoje žiwjenje přisadźili.

A hdyž sym wčera swoje wječorne cigarilo zažehlił, njejsym so ze wšěmi zasadnje jědojtymi maćiznami zaběrał, kotrež su tamle nutřka. Tohodla: Ehec njech k poprawom tak a tak samozrozumliwej hygienje pohnuwa, ale nic k njezamołwjomnej panice na kóšty regionalneho hospodarstwa.

PS.: Něšto hodźin po tutym přinošku je zběhnjenje alarma přišło, hlej tule.

Što biskop Reinelt wot zbóžnoprajenja Alojsa Andrickeho wočakuje?

Wotmołwu čitaće tule

Rano stańši z łoža nad Nysu

Rano w pjećich je w Zhorjelskim starym měsće internet derje přistupny – porno wšěm druhim časam dnja, hdyž je syć přećežena – hinak hač we Łuze, hdźež móžeš so nimale přeco w samsnej spěšnosći w interneće hibać. Tohodla stawaja wobchodnicy w Zhorjelcu při rańšim switanju, zo bychu woni swojim kupcam wjetše dataje z poskitkami pósłać móhli.

Mój budźak tule rěka Carlo, pjatnaćelětny stary čorny kocor Klingenthalskeho pochada. Pjeć tydźenjow młody je wón był, hdyž sym jeho scomter bratřikom (kotremuž sym mjeno Theobald dał) wotewzał. Theobald je sydomlětny z njeznatych přičin njejapcy zahinył, a Carlo ma nětk bydlenje mojeju staršeju z tak mjenowaneho załožerskeho časa w horšći. Rano napoł štyrjoch wón tak dołho wótře mjawči, doniž njejsym wotućeny.

Mój nan je na ranjach hižo tak zahe aktiwnje był – w kupjeli a w kuchni. Na to je kocor zwučeny. Tola tuchwilu leži čłowječi najlěpši přećel Carla w ortopediskej klinice w Rózburku. Moja mandźelska je připadnje w samsnym času na kurje w zapadnej Sakskej, tohodla staj moja mać a ja nachwilne bydlenske zhromadźenstwo nad Nysu załožiłoj.

Medije wo „Sachsens Slawen“ a zbóžnoprajenju

Tule

Moje žiwjenje jako nachwilny Zhorjelčan

Hdyž na awtodróze při Zhorjelcu prěni pućnik widźu – „Drježdźany 96 km“ –, sej myslu, zo bych to jako dojězdźowar tež dołhodobnje kóždy dźeń mištrować móhł, wosebje hdyž njebych připódla hišće we Łuze ryby zastarować a kwětkam přiliwać trjebał. Čłowjek so na nimale wšo nastaja, abo kaž je moja wowka rady prajiła: „Man gewöhnt sich an allem.“ To drje cyle porjadnje němsce njeje, ale w Porurskej su ludźo pod wliwom socialneho „škrějneho tyhela“ hórnistwa, hdźež su wjesnjenjo, měšćenjo, Němcy, Polacy a druzy w podkopkach hromadźe dźěłali, swójsku rěč wuwiwali. Running gag je krótkobjesada maćerjow w tramwajcy wo spodźiwnym zadźerženju jedneje holcy. Žona so zadźiwanje praša: „Darf dat dat?“ Druha wotmołwi: „Dat darf dat.“ Potom prěnja, tón raz rozhorjena: „Dat dat dat darf!“

Wčera smój z maćerju k wječeri při jeje najlěpšej přećelce Renaće byłoj – wona je 81ćiny woswjećiła. Wjele ludźi je w krasnym dwuposchodowym bydlenju wumělsce tworajceje žony Hamburgskeho pochada pobyło. Kóždy je něšto k jědźi resp. k piću přinjesł. A nimale wšitcy su jónu ze zapada Němskeje w Zhorjelcu přichadźacy rentnarjo, kotřiž su so dawno w měsće nad Nysu zadomili. Tež Strittmatterec mandźelskaj z městačka při Stuttgardźe, kotrajž nimataj ničo ze sławnym spisowaćelom činić, ale staj runja wšěm přitomnym zdźěłanaj a mnohostronsce zajimowanaj. Klasiske byrgarstwo resp. tak mjenowana srjedźna woršta towaršnosće, kotraž je so přez kubłanje resp. powołanje definowała – nic přež wobsydstwo wulkokapitala. Bohaći ludźo maja w starobje hinaše městna za wotpočink … Stari zapadni w Zhorjelcu so wosebje na kulturnym žiwjenju města ze swójskimi poskitkami abo jako přihladowarjo a připosłucharjo w dźiwadle a na koncertach wobdźěleja.

Tež „Bone“, alternatiwny młody wuměłc ze japanskej přećelku, kiž so wo wožiwjenje wulkeho stareho doma wosrjedź stareho města stara, kotryž je jemu hospodarsce přežadany wobsedźer k wužiwanju přewostajił, bě runja Peterej Chemnitzej, žurnalist měšćanskeho wudaća Sakskich Nowin, na feće Renaty. Chemnitz hižo wot spočatka 90-lět w Drjeźdźanach znaju, hdyž smój jako kolegaj-žurnalistaj krajnu politiku po přewróće wobkedźbowałoj. Poprawom by so słušało, zajimawe nazhonjenja woneho turbulentneho časa za wida medijow w Sakskej w knize napisać, wón měni. Apropos medije: Internetny portal „Flurfunk“ sceny sobudźěłaćerjow medjow je wčera w sakej stolicy swoje prěnje narodniny swjećił – 184 ludźi je přizjewjenych było – mjez nimi samo minister. Tak nowe inowatiwne syće wšelakoreho razu nastawaja – w Zhorjelcu, Drježdźanach a druhdźe.

Domowina skeptisce k žadanju za wudobywanjom dale a wjac brunicy w serbskej Łužicy

Hlej tule MDR-online

Njeboh Jurij Brězan „poslednje rozmołwy“ jako interview awtorizować njemóže

Njewěm, kelko ludźom je Jurij Brězan krótko do smjerće hišće něšto na pask rěčał, dokelž chcychu woni k jeho 90ćinam, kotrež njeje wón potom bohužel docpěł, aktualne słowa z jeho erta wozjewjeć. Pjeć lět pozdźišo je nětk čas publikacije „poslednich rozmołwow“ z nim – pak w knize pak w časopisu. So wě, zo je nahrawany a zapisany dialog z najwuznamnišim serbskim spisowaćelom zajimawy historiski dokument, kotryž jenož wědomostnikow njezajimuje.

Ale jako žurnalist mam zasadny problem z tutej praksu, přez medijalne rozšěrjenje poslednich rozmołwow nowe wěrnosće kreěrować chcyć, dokelž njejsu wone wot rozmołwneho partnera awtorizowane. Kóždy wě, zo je wulki rozdźěl, hač je něšto we wokomiku rozmołwy prajene abo za wšě časy pisomnje fiksěrowane – wšojedne hač w ćišćanej abo internetnej formje. Tohodla płaći standard, zo njesmě žadyn žurnalist wobsah interviewa kompletnje abo we wurězkach słowo po słowje zjawnosći spřistupnić, prjedy hač je partner interviewa tekst pak direktnje awtorizował pak ze změnami dopušćił.

Njebohi swoje słowa hižo awtorizować njemóže. Wón sam je w tutych poslednich rozmołwach prajił, zo wšo w jeho knihach steji. Brězan je spisowaćel był, kiž chcyše so z powědanjom wěrnosći wo žiwjenju bližić, nic z filozofiskej analyzu. Sym drje njedawno z wulkim zajimom esejej čitał, kotrejž stej na „posledni interview“ a wězo tež jeho knihi nawjazałoj. Ale nětk bych sej přał, zo so jeho kniham wěnujemy a nic njeawtorizowanym „interviewam“.

Dźensa lětne wjerškowe zetkanje Domowiny a Vattenfalla

110606_PM_Treffen_Vattenfall_Domowina-1
Tule tekst zdźělenki wo wuslědkach.